Piyrwyj wcale niy było aże tak dobrze, jak dzisiej nom sie zdowo. Jedyn zowiściył drugymu, brat niy godoł z bratym, siostry były "powadzone" (pokłóciły się), a bajtle i mode karluse dostowały co kwila "sztubynareszt" (areszt domowy), bo trza było mieć jich na łoku. A jedyn synek podoł nawet matka do katowickego sondu ło to, co go w Austryji, a niy w Prusach urodziyła, bo mu sie zdowało, co skuli tego mo "przesmolone" (nie ma szans). Po co sie "ciućmok" (ciamajda) tak "uwijoł" (spieszył) na tyn świat? Trza było poczkać, aże matka bydzie "nazod" (z powrotem) w doma.
Z "żyniackom" (ożenkiem) tyż rożnie bywało. Roz "pora" (kilka) dziołchow "sie wydowało" (wychodziło za mąż) "naroz" (jednocześnie) i myślały ino ło tym, coby piyrszo stanońć przed ołtorzym. Tak sie "łozfechtowały" (rozpędziły), co jedna drugi podpolyła świyckom "szlajer" (welon). Za kwila "hajcowały" (paliły) sie już wszyske szlajery, "szaty" (suknie), a nawet "dałerwele" (loki). Wielgo "gańba" (wstyd) była tyż "skuli" (z powodu) ślubu pod "fanom" (flagą, sztandarem). A była to niymiecko fana z "hakynkrojcym" (swastyką). W I wojna "trefiały" (zdarzały, ale "trefić kogoś" to kogoś spotkać) sie śluby, kej panna modo ślubowała w urzyndzie, a kawaler na froncie, ale zawdy był przi tym jakiś "kapelonek" (wikary). Bez II wojna to już wszysko stoło na gowie. Niykere dziołchy zolyciyły z chopcami, kerych nogle wziyni do Wehrmachtu, a tu sie łokozało, co bajtel jest w drodze. Coby dostować z gminy "wsparcie" (zasiłek), trza było mieć "papiory" (dokumenty), i to jeszcze uchodziyło, ale kej sie frelka wydowała pod fanom bez potrzeby, ludzie ji to dugo pamiyntali.
Niy inacy było z Wehrmachtym, do kerego brali Ślonzokow "na siyła" (przymusowo). Tak było z mojym łojcym, "potkym" (ojcem chrzestnym) i jednym starzikym, bo drugi był za stary. Wszyscy, kerych znałach, brani byli na siyła. I noroz sie łokozało, co w Jonowie miyszko jedyn taki, kery poszoł do niymiecki armie "som z siebie" (na ochotnika). Jak za Gerka komunisty dogodały sie z niymieckym rzondym, coby tych, kerzi bez wojna łostali "kriplami" (kalekami), posyłać na zdrowotno kuracjo, moj potek, kery mioł "szpliter" (odłamek) w gowie, pojechoł do Baden-Baden. Wszyscy mu zowiściyli, bo mioł tam "taszyngelt" (kieszonkowe) i prziwioz cołki familii "gyszynki" (prezenty). Inksi tyż dostowali zgoda na "rajza" (podróż), ale "Hańcowi" (Henrykowi) łodpisali, co mu sie nic niy noleży, bo do wojska zapisoł sie som. Myśla, co to "wyzdradziył" (ujawnił) "briftryjger" (listonosz), bo ludzie godali, że łotwiyroł "kuwerty" (koperty) nad gorkami, w kerych wrała woda. Ale może to ino "klachy" (plotki). Jednak Hańca ludzie zacli łomijać z daleka i nawet jak stawioł piwo, żodyn niy chcioł ś niym sie napić.
Szczytym wszyskego był jedyn bezdzietny łojciec, kery w 1915 roku zgłosiył sie do wojska. Ale stykło, co śmiertka go roz powoniała i mioł doś. Kej dostoł łod swoji ślubny "brif" (list), zaroz "znokwiył" (wymyślił), co urodziyła łona sztyrech synkow, bo myśloł, że go zaroz do dom poślom. Napisały ło tym niymiecke "cajtongi" (gazety) i zaniydugo dostoł niy ino gratulacje, ale tyż pakety z gyszynkami i kupa piniyndzy. Te same gazyty przichodziyły na Ślonsk i ludzie tustond dobrze wiedzieli, że to "cygaństwo" (kłamstwo). Wszysko sie wydało i bezdzietnego łojca zawarli do "herestu" (więzienia).
I niy ma co znokwiać, że wszyskymu, co złe, winne były "auslyndry" (cudzoziemcy, obcy), bo kożdy "poradzi" (potrafi) cośik "napochać" (narozrabiać), nawet Ślonzok.
Leszek Jodliński: Historia Polski nadal jest historią bez Śląska >>>
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze