Coby iś do piyrszy komunie, trza było "przodzi" (najpierw) chodzić na "katyjmus" (katechizm, nauka religii), umieć "rzykać" (modlić się) "pociyrz" (pacierz - podstawowe modlitwy, które powinien znać każdy chrześcijanin), a potym sie wyspowiadać w "suchatelnicy" (konfesjonale) i dostać łozgrzyszynie. A w tyn wielgi dziyń porzonnie sie "łoblyc" (ubrać). Downi były to niydzielne łachy, potym dziołszki miały biołe bluze, a te bogatsze biołe, ale "ańfachowe" (skromne, proste) "sztofowe klajdy" (sukienki z materiału, często wełny) i myrtowy wionek. Czasym trefiyły sie jakoś "krałska" (falbanka) przi "kraglu" (kołnierzu), a na rynkach "handszuły" (rękawiczki). W rynce kożdy czimoł świycka łopleciono myrtom. Niykedy dziołchy miały "taśki" (torebki), a w nich ksionszka do rzykanio, rożaniec i "taszyntuch" (inaczej "sznupetla" - chusteczka do nosa). A na nogach biołe, a chopcy czorne "szczewiki" (buty).
Jak jo szła do komunie, biołych "halbkow" (półbutów) na mało noga nikaj niy szło kupić. Ale jedyn somsiod prziwoziył take z Czechow. Coby wiedzioł, jake majom być sroge, dowało sie mu patyk. Musioł go wrazić do szczewika i tak sprawdzoł rozmiar. Patyk zawsze był trocha wiynkszy, bo noga "gibko" (szybko) rosła. Moja urosła chyba za mało i trza mi było "naciś" (napchać) do "szpicow" (czubków) kyns waty. Ale "pora" (kilka) dni po komunii "lizłach" (przewróciłam się) w nich tak, że i kolana, i szczewiki miałach cołke łodarte. Chopcy szły w ciymnych "ancugach" (ubraniach). Mieli "szakyt" (marynarkę) i "galoty" (spodnie) do kolan. W gorny "kapsie" (kieszeni) szakyta wrażony był konsek myrty. A pod spodkym bioło koszula.
Downi wszysko było skromnie. Niy było fajery, nojwyży napiykło sie kołoca, zrobiyło "bonkawa" (prawdziwa kawa) i sie łosprowiało. Kołoc piykło sie w doma abo u piekorza. Był przeważnie z posypkom, rzodsi z makym i syrym. Zaproszało sie starzikow, "potkow" (rodziców chrzestnych) i stykło. W bogatszych chałpach roznosiyło sie tyż przodzi, jak przed weselym, kołoc po somsiodach. A łoni przinosiyli karta z powiynszowaniym, kwiotki i bomboniyra. Co do gyszynkow, była to ksionszka do nabożyństwa abo inkszo kościelno, rożaniec, zygarek, złote "załuśnicki" (kolczyki), medalik abo krziżyk. Dowali tyż "szolki" (filiżanki), kaj stoło napisane, że to pamiontka komunijno. Czasym "driny" (do środka) "nasuli" (nasypali) konfektow.
Ale nojgorzi było "przepasować" (przegapić) swoja piyrszo komunio. "Przitrefiyło" (przydarzyło) sie to Zigusiowi, co miyszkoł na Nikiszu. Rano matka łoblykli go piyknie i kozali wylyź przed chałpa, coby niy "zawodzoł" (przeszkadzał), jak "rychtowała" (przygotowywała) łobiod. Jak była "fertich" (gotowa) i wystrojono "slazła" (wyszła) na doł, Zigusia tam niy było. Goście stojom pod kościołym, "komunikanty" (dzieci komunijne) już zapolajom świyce, a Zigusia niy ma. Łojce łoblecieli cołki Nikisz i poł Jonowa i dopiyro jak mszo miała sie ku końcowi, "uwidzieli" (zobaczyli) wystraszonego i "ucioranego" (umorusanego) synka. Prziznoł sie, co te stonie mu sie "zmierzło" (znudziło) i był głodny, bo do komunie chodziyło sie wtedy ło godzie. Jak ino łobejrzoł woz z lodami, co go konie ciongły na rynek, zaroz za niym polecioł. A że zawsze kole lodow Smyczka pełno było bajtlow, toż już mu sie niy "cło" (przykrzyło). Farorz sie zgodziył, coby łodprawić komunionfajer, i kozoł matce prziś z Zigusiym po komunio na drugi dziyń rano. Ale tych "lyjtow" (inaczej "szmarow" - lania), co łon wtedy zebroł, żodyn z nos niy chciołby dostać. Toż pamiyntejcie, coby niy wystowiać bajtlow przed chałpa, bo dioboł niy śpi.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze