Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi Sprawdź ofertę
    Szukaj
    Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
    wyborcza.pl Katowice

    Pogrzeb Wojciecha Korfantego był wielką antysanacyjną manifestacją [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

    Wiadomości z Katowic
    Józef Krzyk, Marta Błażejowska
    funeral pogrzeb polityk rocznica Wojciech Korfanty śląsk
    Wojciech Korfanty wywalczył dla Polski Śląsk i gdyby nie sprzeciw Józefa Piłsudskiego, zostałby premierem. Znienawidzony i podziwiany. Zmuszony do emigracji i więziony, na Śląsku wciąż otoczony jest legendą. Jego pogrzeb 20 sierpnia 1939 roku przerodził się w wielką antysanacyjną manifestację.
    20 sierpnia 1939 roku, niedziela. O szesnastej zabiły dzwony we wszystkich katowickich kościołach. Dzwoniły na żałobę po Wojciechu Korfantym. Tłum szeptał, że otruto go arszenikiem.</p> Nikt nie zrobił tyle co on, by Katowice i Śląsk wróciły do Polski, ale ledwo się to stało, Korfanty popadł w konflikt z Józefem Piłsudskim. W kwietniu 1935 r. zagrożony aresztowaniem musiał uciekać z kraju. Nie pozwolono mu nawet wrócić na pogrzeb syna. </p> Mieszkał w Czechosłowacji, ale gdy wiosną 1939 r. wojska niemieckie zajmowały Pragę, schronił się we francuskiej ambasadzie. Z fałszywym paszportem na nazwisko Albert Martin i okrężną drogą przekroczył polską granicę w Gdyni, by przez Poznań przyjechać do Katowic. Wieczorem 27 kwietnia Korfanty był już w swoim domu przy ul. Powstańców. Czekała rodzina, przyszedł też biskup Stanisław Adamski. </p> Rano 29 kwietnia Korfanty udał się do prokuratury, by poinformować o swym powrocie. Choć marszałek Piłsudski od czterech lat nie żył, o Korfantym nie zapomnieli jego następcy. Dlatego został aresztowany, przewieziony do Warszawy i osadzony w mokotowskim więzieniu. Mimo 66 lat był w dobrej formie, ale za kratami stan jego zdrowia szybko się pogorszył. W połowie lipca prosto z celi został przewieziony do szpitala. Operujący go lekarz stwierdził owrzodzenie wątroby i dodał, że to typowe objawy zatrucia arszenikiem. 17 sierpnia o świcie Korfanty już nie żył. </p> Trzy dni później tłum podawał sobie z ust do ust wieść: otruli go. Żeby przeprowadzić plan, ściany celi Korfantego wysmarowano podobno arszenikiem. I to opary tej trucizny miały zabić więźnia. Władze obawiały się podobno, że dawny dyktator III powstania śląskiego i niedoszły premier może zagrozić rządom sanacji. </p> Pogrzeb Korfantego przypominał wielką manifestację. Obliczano, że wzięło w nim udział 50 tys. ludzi. Było 400 sztandarów, 200 księży. Gdy czoło konduktu dochodziło do cmentarza przy ul. Francuskiej, trumna znajdowała się jeszcze w kościele św. Piotra i Pawła, gdzie odbyło się żałobne nabożeństwo. Trumnę nieśli na ramionach członkowie Sokoła, hallerczycy, dawni powstańcy, górnicy, a potem rolnicy w strojach regionalnych. Trasę wybrano tak, aby po drodze przystanąć przed płytą Nieznanego Powstańca na pl. Wolności, gmachem Polonii przy Sobieskiego, a wreszcie przy gimnazjum przy ul. Mickiewicza, w którym Korfanty niegdyś się uczył. </p> Na roztrząsanie hipotezy o otruciu Korfantego nie było czasu, 1 września wybuchła wojna.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Uroczystości na cmentarzu przy ulicy Francuskiej. Fot. NAC
    1 z 24

    20 sierpnia 1939 roku, niedziela. O szesnastej zabiły dzwony we wszystkich katowickich kościołach. Dzwoniły na żałobę po Wojciechu Korfantym. Tłum szeptał, że otruto go arszenikiem.

    Nikt nie zrobił tyle co on, by Katowice i Śląsk wróciły do Polski, ale ledwo się to stało, Korfanty popadł w konflikt z Józefem Piłsudskim. W kwietniu 1935 r. zagrożony aresztowaniem musiał uciekać z kraju. Nie pozwolono mu nawet wrócić na pogrzeb syna.

    Mieszkał w Czechosłowacji, ale gdy wiosną 1939 r. wojska niemieckie zajmowały Pragę, schronił się we francuskiej ambasadzie. Z fałszywym paszportem na nazwisko Albert Martin i okrężną drogą przekroczył polską granicę w Gdyni, by przez Poznań przyjechać do Katowic. Wieczorem 27 kwietnia Korfanty był już w swoim domu przy ul. Powstańców. Czekała rodzina, przyszedł też biskup Stanisław Adamski.

    Rano 29 kwietnia Korfanty udał się do prokuratury, by poinformować o swym powrocie. Choć marszałek Piłsudski od czterech lat nie żył, o Korfantym nie zapomnieli jego następcy. Dlatego został aresztowany, przewieziony do Warszawy i osadzony w mokotowskim więzieniu. Mimo 66 lat był w dobrej formie, ale za kratami stan jego zdrowia szybko się pogorszył. W połowie lipca prosto z celi został przewieziony do szpitala. Operujący go lekarz stwierdził owrzodzenie wątroby i dodał, że to typowe objawy zatrucia arszenikiem. 17 sierpnia o świcie Korfanty już nie żył.

    Trzy dni później tłum podawał sobie z ust do ust wieść: otruli go. Żeby przeprowadzić plan, ściany celi Korfantego wysmarowano podobno arszenikiem. I to opary tej trucizny miały zabić więźnia. Władze obawiały się podobno, że dawny dyktator III powstania śląskiego i niedoszły premier może zagrozić rządom sanacji.

    Pogrzeb Korfantego przypominał wielką manifestację. Obliczano, że wzięło w nim udział 50 tys. ludzi. Było 400 sztandarów, 200 księży. Gdy czoło konduktu dochodziło do cmentarza przy ul. Francuskiej, trumna znajdowała się jeszcze w kościele św. Piotra i Pawła, gdzie odbyło się żałobne nabożeństwo. Trumnę nieśli na ramionach członkowie Sokoła, hallerczycy, dawni powstańcy, górnicy, a potem rolnicy w strojach regionalnych. Trasę wybrano tak, aby po drodze przystanąć przed płytą Nieznanego Powstańca na pl. Wolności, gmachem Polonii przy Sobieskiego, a wreszcie przy gimnazjum przy ul. Mickiewicza, w którym Korfanty niegdyś się uczył.

    Na roztrząsanie hipotezy o otruciu Korfantego nie było czasu, 1 września wybuchła wojna.
    1939-08-18 Warszawa, Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z kościoła Najświętszego Zbawiciela na Dworzec Główny. Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-18 Warszawa, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z kościoła Najświętszego Zbawiciela na Dworzec Główny. Fot. NAC
    2 z 24

    1939-08-18 Warszawa, Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z kościoła Najświętszego Zbawiciela na Dworzec Główny. Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-18 Warszawa, Ciężarówka z trumną Wojciecha Korfantego w Al. Jerozolimskich. Na chodniku osoby wykonujące salut rzymski. Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-18 Warszawa, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Ciężarówka z trumną Wojciecha Korfantego w Al. Jerozolimskich. Na chodniku osoby wykonujące salut rzymski. Fot. NAC
    3 z 24

    1939-08-18 Warszawa, Ciężarówka z trumną Wojciecha Korfantego w Al. Jerozolimskich. Na chodniku osoby wykonujące salut rzymski. Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-18 Warszawa, W tle z lewej tramwaj linii 11. Pogrzeb posła Wojciecha
    Fot. NAC
    4 z 24

    1939-08-18 Warszawa, W tle z lewej tramwaj linii 11. Pogrzeb posła Wojciecha
    1939-08-18 Warszawa, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Zwłoki Wojciecha Korfantego w trumnie.
    1939-08-18 Warszawa, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, zwłoki Wojciecha Korfantego w trumnie. Fot. NAC
    5 z 24

    1939-08-18 Warszawa, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Zwłoki Wojciecha Korfantego w trumnie.
    1939-08-18 Warszawa, Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z kościoła Najświętszego Zbawiciela na Dworzec Główny - przenoszenie trumny z kościoła do samochodu. Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    Fot. NAC
    6 z 24

    1939-08-18 Warszawa, Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z kościoła Najświętszego Zbawiciela na Dworzec Główny - przenoszenie trumny z kościoła do samochodu. Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Przywiezienie trumny ze zwłokami Wojciecha Korfantego do Katowic.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Przywiezienie trumny ze zwłokami Wojciecha Korfantego do Katowic. Fot. NAC
    7 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Przywiezienie trumny ze zwłokami Wojciecha Korfantego do Katowic.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Eksportacja zwłok Wojciecha Korfantego do domu zmarłego.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Eksportacja zwłok Wojciecha Korfantego do domu zmarłego. Fot. NAC
    8 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Eksportacja zwłok Wojciecha Korfantego do domu zmarłego.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z domu żałoby.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z domu żałoby. Fot. NAC
    9 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Wyprowadzenie zwłok Wojciecha Korfantego z domu żałoby.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Warta honorowa przy trumnie Wojciecha Korfantego.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Warta honorowa przy trumnie. Fot. NAC
    10 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Warta honorowa przy trumnie Wojciecha Korfantego.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    11 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic. Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski. Fot. NAC
    12 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Na pierwszym planie widoczny generał Józef Haller ( z brodą i wąsami , trzyma laskę ) , obok Cyryl Ratajski ( trzyma kapelusz ) .
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Na pierwszym planie widoczny generał Józef Haller (z brodą i wąsami, trzyma laskę), obok Cyryl Ratajski (trzyma kapelusz). Fot. NAC
    13 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Na pierwszym planie widoczny generał Józef Haller ( z brodą i wąsami , trzyma laskę ) , obok Cyryl Ratajski ( trzyma kapelusz ) .
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    14 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    15 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski. Fot. NAC
    16 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    17 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Nabożeństwo żałobne w kościele św. Piotra i Pawła.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Nabożeństwo żałobne w kościele św. Piotra i Pawła. Fot. NAC
    18 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Nabożeństwo żałobne w kościele św. Piotra i Pawła.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    19 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    20 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    21 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Fot. NAC
    22 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski.
    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, pogrzeb posła Wojciecha Korfantego. Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic. Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski. Fot. NAC
    23 z 24

    1939-08-19 - 1939-08-20 Katowice, Pogrzeb posła Wojciecha Korfantego, Kondukt pogrzebowy na ulicach Katowic . Widoczny m.in. biskup śląski Stanisław Adamski.
    Wojciech Korfanty w 1918 r.: Panowie, nie żądamy ani piędzi niemieckiej ziemi. Zgodnie z punktem 13. prezydenta Wilsona żądamy jednej, składającej się z trzech części Polski z dostępem do morza, zamieszkałej przez niewątpliwie polską ludność.
    Fot. NAC
    24 z 24

    Wojciech Korfanty w 1918 r.: Panowie, nie żądamy ani piędzi niemieckiej ziemi. Zgodnie z punktem 13. prezydenta Wilsona żądamy jednej, składającej się z trzech części Polski z dostępem do morza, zamieszkałej przez niewątpliwie polską ludność.
    funeral pogrzeb polityk rocznica Wojciech Korfanty śląsk
    Czytaj teraz
    Więcej

      Popularne

      Komentarze
      Zaloguj się
      Chcesz dołączyć do dyskusji? Kup prenumeratę, by czytać artykuły i je komentować

      Wszystkie komentarze

      sortuj:
      od najnowszego od najstarszego od najpopularniejszego od najmniej popularnego
      Przecież dziś też Ślązak to "opcja zakamuflowana" i "gorszy sort"...
      już oceniałe(a)ś
      1
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pytanie do tytułu: Czyżby?
      już oceniałe(a)ś
      1
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      O, a propos zdjęcia nr 3: Redakcjo, a więc jednak "salut rzymski", nie zaś "nazistowskie pozdrowienie"?!
      Czy ktoś tam u Was nie pogubił się aby w przekazie? :-)
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Arszenik? Bzdury wypisujecie. Polecam zajrzeć do biografii Korfantego pióra śp. Jana F. Lewandowskiego, by wyczytać, skąd w ogóle wzięła się plotka o arszeniku. Lewandowski drobiazgowo prześledził cały ten wątek.
      Uprzedzając ew. pytania - wątroba, owszem. Najprawdopodobniej rak wątroby. Sanacja i Grażyński osobiście wiele mają na sumieniu, ale żeby ich zdezawuować, wystarczą ewidentne fakty. Nie trzeba tworzyć mitologii.
      już oceniałe(a)ś
      0
      1
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pokaż odpowiedzi (1)
      @docent_hlep
      proszę czytać ze zrozumieniem... tłum powtarzał... mowa jest o plotce
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz

      Tematy ważne dla Katowic

      Tematy
      Miejsca
      Ludzie

      Warto przeczytać

      Magazyn Kuchnia
      Magazyny
      Licytacje, przetargi
      wyborcza.pl
      Serwisy partnerskie

      Copyright © Wyborcza sp. z o.o.

      Właściciel niniejszego serwisu nie wyraża zgody na zwielokrotnianie ani inne korzystanie z utworów rozpowszechnionych w tym serwisie, w celu eksploracji tekstów i danych. Więcej informacji w zastrzeżeniu dot. eksploracji tekstów i danych.