U nos zawdy łobchodziyło sie "gyburstag" (urodziny), bo przipodoł roz na rok. A imiyniny trefiały sie pora razy w kalyndorzu i robiył sie "bajzel" (bałagan). Nojważniyjsze były rocek, potym chrystusjary, abraham i łokrongłe daty. No i śrybne i złote gody.

Porachowałach, co "Hanysa" (Jana) jest wiyncy niźli 90 razy do roku, "Maryjki" (Marii) co najmni 60, a "Gryjtka" (Małgorzata) musiałaby fajrować 20 razy. Tego żodyn by niy szczimoł. Ino biydny Barborki jest roz, i to jeszcze 4 grudnia, kej bergmony zawdy som ważniyjsze niźli łona. A tak roz na rok gyburstag i spokoj. Downi piyrszy gyburstag - rocek - to było wielge świynto. Bajtla łoblykało sie po biołymu i prowadziyło do kościoła. Mioł myrtowy wionek na rynkowku abo przi copecce, potki i łojce zapolali świycka, rzykali, a potym była "fajera" (uroczystość, przyjęcie).

33. urodziny to "chrystusjary"

A teroz niykere bajtle majom po pora rokow i lotajom po placu niyłochrzcone. Za to wszyscy fajrujom łoziymnostka. Wielge mecyje (coś nadzwyczajnego). Downi tego niy było - jak modzioki miały tela rokow, to na dziołcha był cas, coby sie "wydała" (wyszła za mąż), a synek przinios do dom "geltag" (wypłatę). Potym łobchodziyło sie 33. urodziny - "chrystusjary" (wiek chrystusowy), kery był ponoć nojlepszy, bo cowiek niy był jeszcze stary, a już swoj rozum mioł. No i abraham - 50 lot życio. Jak komuś "pizło fufcich" (skończył 50 lat), to była fajera - przodzi mszo na wielkym, czyli sumie, a potym kupa gości. Na fajera trza sie było "wysztiglować" (też "wysztafiyrować" - elegancko ubrać, wystroić). Wszyscy solynizantowi "gratulowali" (składali życzenia) i przinosiyli "gyszynki" (prezenty). Nojlepi, coby to była pamiontka - jakoś kryształowo "blumwaza" (wazon), "kukuksur" (zegar z kukułką) abo "kafyserwis" (serwis do kawy). Kobiyta dostowała pieszconek, "arbant" (bransoletkę), "keta" (łańcuszek) abo "załuśnicki" (kolczyki), a chop "manżetynknepfy" (spinki do mankietów), jedbowny "szlips" (też "binder" - krawat), skorzano "briftasza" (portfel na dokumenty), bo "zoki" (też "fuzekle" - skarpety) były za "ańfachowe" (pospolite).

Jak ftoś dożył setki, to sie wszyscy radowali i dziwowali

Szpecjalnie świyntowało sie łokrongłe daty - 60, 70, 80 lot, a jak ftoś dożył setki, to sie wszyscy radowali i dziwowali. Fajrowało sie tyż gody - śrybne i złote (25 i 50 lat po ślubie). Na fajerze, jak niy było łobiadu, to przodzi dowało sie kołoc, bo torty i inksze "tortynsztiki" (ciastka z kremem) nastoły niydowno. Do tego "bonkawa" (prawdziwa kawa), "tyj" (herbata) abo "zelter" (woda sodowa). Potym była wiecerzo - "wuszty i wusztliki" (kiełbasy i kiełbaski), szinka, "kyjza" (ser), jajca w majonyjzie, śledzie uliki i "bratheringi" (śledzie opiekane), łogorki, "tomaty" (pomidory) i krol wiecerzy - kartofelzalat (sałatka jarzynowa z przewagą ziemniaków, a musicie pamiyntać, coby dować do niego "pelkartofle" - ziemniaki gotowane w mundurkach). Stoł se na środku stoła i ani my sie łobejrzeli, jak sie straciył. Ino roz borok łostoł niytkniynty, choć wszyscy mieli na niego wielgi "cips" (smak). A wszystko bez "onkla" (wujka) "Ymila" (Emila), kery nawiedziył nos zniynacka.

Żodyn niy pedzioł mu "na zdrowie"

Jak starka wnosiyli miska z "wymućkanym" (wypieszczonym) kartofelzalatym, w izbie było już gorko i ftoś połotwiyroł łokna. Wszyscy dychli z ulgom, a onkel Ymil. kichnył (może winno była "sznuptabacka"? - tytoń wciągany nosem, po którym się często kichało). Żodyn niy pedzioł mu "na zdrowie", bo wszyscy połotwiyrali gymby i paczeli, kaj wylonduje jego "gybis" (sztuczna szczęka), kery wypod mu przi kichaniu. Gybis uratowało to, że spod na miynke - do miski z kartofelzalatym. I to na som środek, kaj była zrobiono "rołza" (róża) z zielony szałoty. Starka uwarzyli gibko "nudle" (makaron) na gynsto, do tego "zołza" (sos) z tomatow i żodyn niy był głodny. Zresztom na koniec i tak była "szpajza" (deser, np. krem cytrynowy z ubitych białek z żelatyną), i kożdy mog "se pociś" (najeść do syta). A do tego zawdy było swojske wino - "cider" (jabłkowy napój alkoholowy) abo z głogu.

Monika Tutak-Goll poleca
Czytaj teraz
Więcej
    Komentarze