Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi Sprawdź ofertę
    Szukaj
    Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
    wyborcza.pl Katowice

    Bogucice od schlafhausów aż do Magika. Spacer szlakiem ciekawostek [ZDJĘCIA]

    Wiadomości z Katowic
    tekst: Michalina Bednarek, zdjęcia: Anna Lewańska
    bogucice katowice
    Bogucice są znacznie starsze od Katowic. Po raz pierwszy wzmiankowane były już w 1360 r. Teraz dzięki temu, że w pobliżu wybudowano gmachy NOSPR i Muzeum Śląskiego, stanęły przed nową szansą. Jest tu wiele miejsc, które warto zobaczyć. O miejscowych ciekawostkach opowiedział nam dr Przemysław Piwowarczyk, historyk i organizator historycznych spacerów po Katowicach.
    ANNA LEWANSKA
    1 z 7

    Kiedyś stał tu folwark

    Ze Strefy Kultury, w której znajdują się gmachy NOSPR i Muzeum Śląskiego, wchodzimy do parku Bogucickiego. Zaraz obok biegnie ul. Kopalniana, która kiedyś łączyła główną część kopalni Katowice z szybem Bogucice i ul. Markiefki. Gdzieś tutaj w XVI wieku znajdował się folwark, a w 1910 r. zbudowano schlafhausy, czyli domy noclegowe dla dla samotnych górników. Ci przyjeżdżali na Śląsk za pracą, zostawiając swoje rodziny. Dopiero kiedy "zagrzali" tu miejsce, ściągali bliskich. Było to bardziej opłacalne dla władz kopalni niż kwaterowanie całych rodzin.

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Kopalniana , familoki tzw. schlaufhausy i figura swietej Barbary Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Kopalniana , familoki tzw. schlaufhausy i figura swietej Barbary Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Kopalniana , familoki tzw. schlaufhausy i figura swietej Barbary Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Kopalniana , familoki tzw. schlaufhausy i figura swietej Barbary Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    ANNA LEWANSKA
    2 z 7

    W pokopalnianych budynkach mieszkają dziś ludzie

    W 1999 r. kopalnia Katowice, czyli dawna kopalnia Ferdynand, została zlikwidowana. Część jej obiektów zburzono, ale niektóre tak przebudowano, że służą dziś kulturze. Niektóre jeszcze czekają na remont. Na ul. Ludwika znajdują się budynki, w których mieściły się łaźnia, cechownia i lokomotywownia. Dziś są zamieszkałe. W tej okolicy w trakcie II wojny światowej mieścił się też obóz pracy przymusowej dla jeńców radzieckich.13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Ludwika , dawne budynki cechowni , maszynowni i lazni Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Ludwika , dawne budynki cechowni , maszynowni i lazni Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

     

     

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Ludwika , dawne budynki cechowni , maszynowni i lazni Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

     

     

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Ludwika , dawne budynki cechowni , maszynowni i lazni Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Ludwika , dawne budynki cechowni , maszynowni i lazni Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    Szpital Bonifratrów w Katowicach
    ANNA LEWANSKA
    3 z 7

    Pierwszy w mieście szpital

    Jednym z najważniejszych budynków w dzielnicy jest Szpital Bonifratrów zbudowany z XIX wieku z inicjatywy księdza Leopolda Markiefki. Wzniesiony jako pierwszy w mieście, szpital przeznaczony był dla górników i hutników oraz miejscowej ludności. Przez 60 lat do lecznicy przyjmowano tylko mężczyzn, dopiero w 1935 r. otwarto oddział dla kobiet.

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Markiefki , Szpital Bonifratrow Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Markiefki , Szpital Bonifratrow Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Markiefki , Szpital Bonifratrow Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    ANNA LEWANSKA
    4 z 7

    Zbór na życzenie prezydenta USA

    Zbór (świątynia) Baptystów przy ul. Morawskiej to miejsce, które także warto zobaczyć. Ponoć wybudowany został na osobistą interwencję Jimmy'go Cartera, prezydenta Stanów Zjednoczonych.

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Wroblewskiego , Kosciol Babtystow . Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Wroblewskiego , Kosciol Babtystow . Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    ANNA LEWANSKA
    5 z 7

    Krzyże i święta Barbara

    Ozdobą Bogucic są ustawione na kamiennych cokołach krzyże. Do naszych czasów przetrwało dziewięć, ale było ich więcej. Najstarsze mają ponad 150 lat, stoją przy ul. Ryszarda oraz przy ul. Markiefki. Bardziej znana od tych krzyży jest wzniesiona w 1933 r. (niektórzy podają, że o rok wcześniej) przy ul. Kopalnianej figura św. Barbary. W 2013 r. została starannie odnowiona.

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Kopalniana , familoki tzw. schlaufhausy i figura swietej Barbary Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Ryszarda najstarszy krzyż w Bogucicach Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    ANNA LEWANSKA
    6 z 7

    Układ jak przed wiekami

    Jakie są średniowieczne pozostałości w Bogucicach? Może nie same ulice, ale ich układ z pewnością jest taki sam jak przed wiekami. Wiadomo np., że średniowieczną osadę z jednej strony ograniczała dzisiejsza ul. Wróblewskiego. Dalej już były tylko pola i lasy. Mało kto też pamięta, że po II wojnie światowej po jednej stronie tej ulicy wzniesiono osiedle domków fińskich.

    Patronami kilku miejscowych ulic są osoby związane z Bogucicami. Społeczniczka Zofia Koniarkowa była ze względu na swoje zasługi nazywana "królową Bogucic". Szacunkiem cieszyli się również lekarz Brunon Żogała i Karol Hoppe, który w bogucickim kościele był organistą. Spore zasługi miał też ks. Leopold Markiefka. Poświęcono mu aż dwie ulice: Leopolda oraz ks. Leopolda Markiefki.

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Wroblewskiego Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Hoppego Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    ANNA LEWANSKA
    7 z 7

    Dom Magika i Kukuczki

    W kamienicy przy ul. Markiefki (naprzeciwko kościoła) w 1948 r. urodził się himalaista Jerzy Kukuczka, zdobywca 14 ośmiotysięczników. Niedaleko stąd, w bloku, od dzieciństwa aż do tragicznej śmierci w 2000 r. mieszkał też Piotr Łuszcz, znany miłośnikom rapu jako Magik i założyciel grupy Paktofonika.

    13.01.2016 Katowice Bogucice , ul. Markiefki , kamienica , dom , w ktorym urodzil sie Jerzy Kukuczka Fot. Anna Lewańska / Agencja Gazeta ANNA LEWANSKA

    bogucice katowice
    Czytaj teraz
    Więcej

      Popularne

      Komentarze
      Zaloguj się
      Chcesz dołączyć do dyskusji? Kup prenumeratę, by czytać artykuły i je komentować

      Wszystkie komentarze

      sortuj:
      od najnowszego od najstarszego od najpopularniejszego od najmniej popularnego
      Mieszkam w Bogucicach , bo tu mieszkali rodzice. Ale moje dzieci okazały się mniej sentymentalne i wolały się wyprowadzić z Katowic. Wnuki mogą odetchnąć lepszym powietrzem. W Bogucicach i bez nich jest za dużo ludzi. A jeszcze do polowy lat 70 XX wieku, Bogucie wraz z Zawodziem to było przyzwoite miejsce do życia. Przede wszystkim było to miejsce HARMONIJNE pod względem urbanistycznymi i społecznym. Całe Katowice miały wtedy więcej mieszkańców niż obecnie. A Bogucice z Zawodziem znacznie mniej niż teraz. Dzisiaj, zaludnienie samych historycznych Bogucic ( z Gwiazdami) to ok 8000 ludzi/km2. A Katowice mają tylko ok 1700 ludzi /km2. Oczywiście Bogucice z Zawodziem to była dzielnica górniczo-przemysłowa. Ale po zach. stronie Bogucic , Park Boguciki był większy niż obecnie i połączony od północy z terenami rekreacyjno sportowymi ( boiska, korty, baseny). Od pd. przylegały rozległe parki i lasy ( Sztauwajery. Mrówcza Górka ) nie pochlastane żadną A4. Struktura zabudowy była harmonijna. Piękne zespoły budowli szpitalno klasztornych w pn części, ratusz w Zawodziu, dużo ładnych kamienic i "familoków", ładnych ciągów domków z cegły licowej albo tynkowanych jakie widzi się np w Danii. Sporo przedwojennych willi . Po pn-wsch stronie wille i fińske domki wśród ogrodów, ogródki działkowe. Znośnie też wyglądały pierwsze zespoły bloków KSM, przy Wierzbowej i w niskiej części osiedla Kukuczki. Oczywiście było tez sporo dziadostwa np w uliczkach poprzecznych do Markiefki .Należało je usuwać i zastępować czymś ładnym, doprowadzać c.o gaz itd . Tylko ,że w Bogucicach wybrano rozwiązania odwrotne. Rozbudowa pobliskiej EC miała posłużyć dla zasilania w ciepło kolejnych blokowisk, kloców wciskanych w starą zabudowę itp. A stara zabudowa została nawet bez gazu.Kiedy władza przeszła do wieśniaków z Zarzecza i Kostuchny typu Dziewior i Uszok, to jej wrogość wobec pn dzielnic jeszcze się pogłębiła. Wpierdzielono tym wszystkim wielkim blokowiskom pod sam nos te wszystkie A4, DTŚ-ki, węzeł Murckowska i Bogucicki, chlastając przy tym na kawałki Bogucice jak i Zawodzie , park na Sztaurajerach itd. Wszystko to oczywiście służy tylko tranzytowi . Ktoz Bogucic ma przejechać przez węzeł Bogucicki to musi nadłozyć ze 2km. Rozpieprzono te wszystkie korty i baseny . Nie burzy się brzydactw tylko ładne budynki jak ten przy Kopalnianej,a dokleja siękolejne monstra. "Tęczowe" kolorki Gwiazd, czy bloków na Wajdy budzą politowanie. Układ starych i nowych budynków np naprzeciwko pięknego szpitala, to w ogóle jakiś horror. Wokół cmentarza zamiast zabytkowego muru, płot z zardzewiałej siatki. Wszędzie słupy wysokiego napięcia, maszty telefonii, nic nie zwieńczone, wszędzie zabudowa krzywa jakby pies nasrał itd. Za rzadów Krupy będzie jeszcze gorzej. Za domem dziecka miał być szpital-hospicjum, będzie nowe blokowisko z garażami . Na miejscu zniszczonych kortów, boisk i basenów, to samo + hipermarket. Strefa kultury to w 80 % parking dla obcych aut. Zamiast obiecywanej od 50 lat linii tramwajowej wzdłuż Roździeńskiego będą tam nowe biurowce i parkingi. Zamiast obiecywanego przez Krupę basenu, będą nowe biurowce i parkingi itd. Oczywiście nikt o jakich takich wymaganiach nie zasiedli takiego syfu. Deweloperzy liczą na to, że głupków do nie zabraknie. Krupa liczy ,że lumpy i pijaki opanują dotychczasową zabudowę i będa na niego głosować jak głosowali na Uszoka.
      już oceniałe(a)ś
      2
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pokaż odpowiedzi (3)
      @tomek_pb2 Zamiast A4 miałeś górnośląską - tak samo przecinała sztauwajery na pół(po dwa pasy w każdym kierunku), murckowska to też nie wymysł ostatnich lat, w latach 70 już była szeroka 2-pasmową drogą, węzeł murckowska (skrzyżowanie z górnośląska) już istniał, tylko był mniejszy. Te "śliczne" kamienice w opisywanym przez ciebie okresie, były czarne od sadzy, zresztą jak całe miasto. Doklejono ci "monstra"? Mas zna myśli Muzeum Śląskie powstałe w miejscu kopalni? Jeden z najładniejszych obiektów, powstałych w ostatnim dwudziestoleciu, w Polsce? Marudzenie, żeby marudzić
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @mordechaj.jest.najlepszy A ten twój wpis to poparcie dla władz Katowic, czy tylko takie bredzenie żeby obnosić się z urbanistycznym analfabetyzmem ? Dawniej, czarne od sadzy były kamienice w Londynie , Berlinie, Krakowie, Bielsku, Pszczynie, Toruniu . We wszystkich europejskich miastach dużo zrobiono ,żeby to zmienić. Doprowadzono gaz i c.o. albo el. ogrzewanie i piece kuchenne. Elektrociepłownie, dostarczają c.o i c.w. właśnie do najgęściej zaludnionych dzielnic. Miasta maja obwodnice drogowe oddzielone strefami zieleni ochronnej. Ze starej zabudowy usuwane jest dziadostwo , reszta jest restaurowana z zachowaniem dobrego układu i stylu i wzbogacona zielenią. W Bogucicach czy w Zawodziu zrobiono wszystko ,żeby syf pogłębić. Ładne kamienice brzydną w zastraszającym tempie. Wymienione prostokątne okna bez szprosów nie pasują do łukowych nadproży albo zamurowane pustakami straszą na klinkierowych elewacjach za zgodą UM. Od sadzy te kamienice są coraz czarniejsze , choć są odległe o rzut beretem od wysokich kominów EC Dąbrówka, Szopienice, Wieczorek. Tylko , że c.o i c.w. idzie do stamtąd do dużo dalszych dzielnic pd. a nawet do Sosnowca. Do czasu rządów Dziewiora , te "szerokie 2-pasmowe drogi" , to były zwykłe miejskie ALEJE o 4 pasach ruchu i często zadrzewione z obu stron (Al Górnośląska, Al. Murcowska Al. Roździeńskiego ). Teraz to po prostu wszystko autostrady, po których pędzi codziennie pół miliona aut w tym ponad 90% to tranzyt spoza Katowic, a ponad 99% spoza Bogucic i Zawodzia . Nigdzie w Europie nie realizuje się "bezkolizyjnych" dróg, autostrad i węzłów dzielących na fragmenty takie miasto jak Katowice a tym bardziej dzielących na fragmenty dzielnice wielkości Bogucic i Zawodzia. Jeszcze w latach 80-tych te 2 dzielnice to była urbanistyczna całość. I historyczną jedność, taką jak przed wojną, należało umacniać. Markiefki i Bogucicka, to była jedna ulica prowadząca od klasztoru, kościoła i szpitala do ratusza i do stacji kolejowej na Zawodziu. Obecnie te 2 dzielnice dawnych Bogucic są nie tylko odcięte od siebie, ale i pochlastane wewnętrznie i odcięte o terenów rekreacyjnych na sztauwajerach. Wszystko co napisałem w pierwszym wpisie jest prawdą , a różnych innych przykładów urbanistycznych dewastacji są setki. Podam jeszcze b. charakterystyczny. Za czasów Dziewiora, władze Katowic chciały urządzić we wsch Bogucicach ( przy osiedlu Kukuczki) wielką zajezdnię autobusową. Chcieli tam chyba przenieść bazę z Jamny . Jest przykre, ale prawdziwe, że przed władcami z Zarzecza i Kostuchny obronił wtedy mieszkańców Bogucic sąd w Warszawie. Autobusy upchnięto w zajezdni tramwajowej na Zawodziu. Ale ten teren w Bogucicach jest ciągle zagrożony, bo Dziewiorowi i Uszokowi udało się jednak zrealizować 6-pasową ul Monte Casino, w takim przebiegu, aby praktycznie oddciąć od Bogucic, zarówno ten zazieleniony teren ze stawem jak i teren ogródków działkowych " Radość" . Ta ul Monte Casino, zamiast przebiegać od wiaduktu nad Bagienną historyczna granicą między Dąbrówką a Bogucicami i niżej bezpośrednio do skrzyżowania Leopolda z ul Budowlaną w Siemianowicach , to biegnie górą, żeby bardziej smrodzić i tuż przy najwyższych blokach Kukuczki, a z ul Budowlaną łączy ją dziwaczny wygibas lokalnie poszerzonej do 4 pasów ul Leopolda i debilne rondko na jej skrzyżowaniu z tą Budowlaną i 3 innymi ulicami. Nikt nie jeździ tamtędy do Siemianowic. Auta jeżdżą na Katowicką do Korfantego, chociaż w normalnym mieście , tą ciasną uliczkę w Bogucicach miedzy kościołem a klasztorem to w ogóle wyłączono by z ruchu, a połączenie do Korfantego wybudowano by między Bogucicami a Wełnowcem, tak aby zachować integralność dzielnic.
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @tomek_pb2 Zapomniałem dodać, odnośnie tego terenu na wschód od Oś Kukuczki, że Krupa przed wyborami obiecał tam kryty basen. Ja , rzecz jasna, żadnemu z tych uszatych gnojów nie wierzyłem z definicji. No i oczywiście dla basenów znaleziono inne lokalizacje tzn np w Brynowie i na Zadolu obok innych kąpielisk, parków tężni solankowych itp . Czyli dalej od ludzi, a bliżej Krupy i innych uszatych, ale nie ma nawet pewności , że to jedyny powód zmiany obiecanej lokalizacji. Możliwe , że przy Oś Kukuczki , Krupa planuje jakiegoś kolejnego wrzoda. Jak nie zajezdnię to centrum przesiadkowe, albo przynajmniej jakiś hipermarket, albo auto-hurt z dupnym parkingiem, albo kolejne blokowisko.
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Wymieram się tam z grupą wycieczkową w sobotę 13 lutego. Zbieramy się do godziny 10.30 pod hotelem Katowice.
      już oceniałe(a)ś
      1
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Bogucice mogły by być spokojnie "drugim Nikiszowcem", mają jednak nad tym Nikiszowcem taką przewagę, że są praktycznie w centrum miasta. Ulica Markiefki i jej okolice aż się proszą o rewitalizację. Mogłyby stanowić "żywe zaplecze" Muzeum Śląskiego i być wizytówką miasta, znaną w calej Polsce. W okolicy szpitala aż się prosi o wyburzenie blaszaków i zorganizowanie ryneczku a Markiefki spokojnie moglaby być deptakiem (ruch kołowy można z powodzeniem przenieść na ulicę Wróblewskiego robiąc z niej ulicę dwukierunkową. .
      już oceniałe(a)ś
      1
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pokaż odpowiedzi (1)
      @mejlmi Wybieram się tam z grupą wycieczkową w sobotę 13 lutego. Zbieramy się do godziny 10.30 pod hotelem Katowice.
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Miejsca lumpów społecznych, degeneratów i proletariackiej hołoty. Ściany budynków posmarowane sprayem - przez bandy gieksiarzy popieranych prze katowickich sołtysów - dotacje dla nierobów gks-u.Zrównać z ziem ą i zalać betonem!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
      już oceniałe(a)ś
      0
      1
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Pokaż odpowiedzi (2)
      @norton2 Mieszkają tam również ludzie, którzy ciężko pracują, są po studiach lub studiują i uczestniczą w życiu kulturalnym miasta.Mało tego są dumni, że mieszkają w Bogucicach.Tyle w temacie.
      już oceniałe(a)ś
      14
      2
      Zgłoś
      Odpowiedz
      @norton2 Nie, nie. Nie zrównać z ziemią. Nie zalać betonem. Stworzyć ludziom warunki do godnego życia i wyciągnąć ich ze społecznej zapaści... Sami tego nie zrobią.
      już oceniałe(a)ś
      5
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Bogucice (Markiefki), podobnie jak Gliwicka, Nikiszowiec, Szopienice to wylęgarnia patologii - ludzi zostawionych samym sobie. Dresy, pijaki... Same sklepy monopolowe. Na Śląsku wygląda tak samo Zabrze, Ruda Sląska (Bielszowice, WIrek, Nowy Bytom), Świętochłowice - ludzie na terenach postindustrialnych pozostawieni biedzie, wódce i... samym sobie.
      już oceniałe(a)ś
      0
      1
      Zgłoś
      Odpowiedz

      Tematy ważne dla Katowic

      Tematy
      Miejsca
      Ludzie

      Warto przeczytać

      Magazyn Kuchnia
      Magazyny
      Licytacje, przetargi
      wyborcza.pl
      Serwisy partnerskie

      Copyright © Wyborcza sp. z o.o.

      Właściciel niniejszego serwisu nie wyraża zgody na zwielokrotnianie ani inne korzystanie z utworów rozpowszechnionych w tym serwisie, w celu eksploracji tekstów i danych. Więcej informacji w zastrzeżeniu dot. eksploracji tekstów i danych.