Witraż przedstawia patronów kościoła, apostołów Piotra i Pawła. Odsłonięty został 30 października 1932 roku. Kościół ewangelicko-augsburski im. Apostołów Piotra i Pawła wzniesiony został w 1838 roku wg projektu Edwarda Koebera i ma stylistykę klasycyzującą. Wieżę dobudowano w 1863 roku.
W dużym oknie południowym, za ołtarzem, osadzono ów witraż. Po prawej stronie przedstawiony został Piotr, który w lewej ręce trzyma sieć, a prawą rękę kładzie na krzak cierni, w którym zaplątała się owieczka.
Poniżej świętego znajduje się inskrypcja „Od tego czasu ludzi łowić będziesz” (Łk 5, 10). Odpowiedni fragment ewangelii opowiada o powołaniu Szymona Piotra, który na prośbę Chrystusa zarzucił sieci i złowił wielką liczbę ryb. Wtedy Jezus rzekł do Szymona „Nie bój się, odtąd ludzi będziesz łowił”. Po tych słowach Szymon zostawił wszystko i poszedł za Chrystusem.
Po lewej stronie przedstawiony został Paweł, który lewą rękę unosi wysoko i pokazuje krzyż na niebie, natomiast w prawej trzyma laskę pasterską. Poniżej inskrypcja „Szukajcie tego, co jest w górze, gdzie Chrystus” (Kol 3, 1). To fragment z listu św. Pawła skierowanego w latach 61–63 do Kolosan, kiedy przebywał w więzieniu w Rzymie.
Dłuższy fragment brzmi: „Jeśliście więc razem z Chrystusem powstali z martwych, szukajcie tego, co w górze, gdzie przebywa Chrystus zasiadający po prawicy Boga. Dążcie do tego, co w górze, nie do tego, co na ziemi. Umarliście bowiem i wasze życie jest ukryte z Chrystusem w Bogu. Gdy się ukaże Chrystus, nasze życie, wtedy i wy razem z Nim ukażecie się w chwale”.
W obrębie inskrypcji na środku znajduje się sygnatura wykonawcy – pieczęć z widokiem Krakowa oraz napisem „S.G.Ż. Krakowski Zakład Witrażów. 1932 Proj. A. Ciompa”.
Stylistyka witraża jest formalnym odwołaniem się do konwencji młodopolskiej, szczególnie do witraży Wyspiańskiego z kościoła franciszkanów w Krakowie. Typowymi elementami tej stylistyki są płynne linie nieba, ornamentalna forma krzewu, sieci, szat oraz roślin po bokach postaci świętych.
Bardzo ciekawym elementem są wizerunki świętych o zindywidualizowanych rysach, które nie odnoszą się do typowych kanonów ikonografii św. Piotra czy św. Pawła. Należy przypuszczać, iż oba wizerunki mogą mieć charakter portretowy osób związanych z parafią ewangelicko-augsburską w Wiśle.
Witraż wykonany został w technice klasycznej witrażowniczej, natomiast tylko twarze mają bogatą malaturę. Intrygujący jest autor tego witraża – Adam Ciompa. Urodził się 29 sierpnia 1901 roku w Krakowie, zginął w wieku 35 lat – 6 sierpnia 1935 w Tatrach (Velka Lomnica).
Ojciec Adama Ciompy wywodził się ze środowiska ewangelików cieszyńskich. Matka, Izabela ze Schmidtów – z krakowskiej rodziny urzędniczej. Do gimnazjum Adam uczęszczał we Lwowie i Wiedniu, a ukończył je w Krakowie. Następnie studiował na ASP w Krakowie u profesorów: Pieńkowskiego, Dębickiego, Weisa, Konarskiego i Wojnarskiego.
W 1925 roku odbył podróż artystyczną do Włoch. Tworzył portrety, obrazy sakralne, pejzaże oraz projekty witraży. W 1932 roku rozpoczął twórczość pisarską, pisał „Dzienniki”, powieść „Duże litery”, dwie sztuki: „Diogenes” i „Żółta ściana” i „Szkicownik literacki”.
Zaprojektował interesujące witraże do kościoła ewangelickiego w Wiśle w 1932 roku i do kościoła ewangelickiego im. Marcina w Krakowie. Zaprojektował i namalował również obrazy do kościoła w Bystrzycy nad Olzą oraz obraz ołtarzowy w Konstantynowie nad Nerem i w Czeskim Cieszynie.
* RYSZARD SZOPA jest historykiem sztuki i pracownikiem Zakładu Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze