Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi Sprawdź ofertę
    Szukaj
    Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
    wyborcza.pl Katowice

    Kaplice w śląskich szpitalach [ZDJĘCIA]

    Magazyn Katowice
    Judyta Watoła, zdjęcia Kamila Kotusz, Grzegorz Celejewski, Dawid Chalimoniuk
    W najstarszych śląskich szpitalach kaplice wznoszono tuż obok budynków szpitalnych. W tych z czasów PRL nie było o tym mowy. Więc jak szpital już stał, to szukano w nim jakiejś sali, gdzie można by kaplicę urządzić.
    W najstarszych śląskich szpitalach kaplice wznoszono tuż obok budynków szpitalnych. W tych z czasów PRL nie było o tym mowy. Więc jak szpital już stał, to szukano w nim jakiejś sali, gdzie można by kaplicę urządzić. </p> Na zdjęciu: Szpital ss. Elżbietanek w Katowicach. Kaplica świętej Elżbiety. Szpital zaprojektował Józef Ebers z Wrocławia. Budowa trwała dwa lata. Otwarto go 120 lat temu. Nazywał się wtedy 'Lecznica św. Elżbiety'. Neogotycki budynek szpitala ma dwa piętra - kaplica stanowi jego skrzydło o tej samej wysokości. Dzięki temu na chórze mogą uczestniczyć we mszy chorzy z wyższych pięter szpitala. Od początku istnienia kaplica jest też jednak otwarta dla mieszkańców. </p> Strop i ściany kaplicy ozdobiono polichromią, a na bocznych ścianach wymalowano postacie czterech ewangelistów. W centralnej części prezbiterium są trzy witraże, z których środkowy wyjątkowej urody przedstawia św. Elżbietę Turyngską, patronkę szpitala i kaplicy. Wykonał go F.Klien z Raciborza w 1897 r. W 1986 r. szpital i kaplica zostały zamknięte ze względu na szkody górnicze. Właśnie w czasie prac remontowych odkryto w kaplicy zamalowane przed laty freski na ścianach. Na prośbę zakonu elżbietanek w tym samym 1986 roku szpital wraz z kaplicą zostały wpisane do rejestru zabytków.
    KAMILA KOTUSZ
    1 z 7

    W najstarszych śląskich szpitalach kaplice wznoszono tuż obok budynków szpitalnych. W tych z czasów PRL nie było o tym mowy. Więc jak szpital już stał, to szukano w nim jakiejś sali, gdzie można by kaplicę urządzić.

    Na zdjęciu: Szpital ss. Elżbietanek w Katowicach. Kaplica świętej Elżbiety. Szpital zaprojektował Józef Ebers z Wrocławia. Budowa trwała dwa lata. Otwarto go 120 lat temu. Nazywał się wtedy 'Lecznica św. Elżbiety'. Neogotycki budynek szpitala ma dwa piętra - kaplica stanowi jego skrzydło o tej samej wysokości. Dzięki temu na chórze mogą uczestniczyć we mszy chorzy z wyższych pięter szpitala. Od początku istnienia kaplica jest też jednak otwarta dla mieszkańców.

    Strop i ściany kaplicy ozdobiono polichromią, a na bocznych ścianach wymalowano postacie czterech ewangelistów. W centralnej części prezbiterium są trzy witraże, z których środkowy wyjątkowej urody przedstawia św. Elżbietę Turyngską, patronkę szpitala i kaplicy. Wykonał go F.Klien z Raciborza w 1897 r. W 1986 r. szpital i kaplica zostały zamknięte ze względu na szkody górnicze. Właśnie w czasie prac remontowych odkryto w kaplicy zamalowane przed laty freski na ścianach. Na prośbę zakonu elżbietanek w tym samym 1986 roku szpital wraz z kaplicą zostały wpisane do rejestru zabytków.
    Szpital Bonifratrów w Katowicach. Kaplica Świętych Aniołów Stróżów. Kaplicę oddano do użytku wraz ze szpitalem w 1874 roku. Wielkością dorównywała sąsiadującemu ze szpitalem drewnianemu wówczas kościołowi parafialnemu w Bogucicach pod wezwaniem świętego Szczepana. Autorzy wystroju kaplicy są nieznani. Wiadomo jedynie, że budowano ją pod kierunkiem Paula Jackischa z Bytomia. W trakcie II wojny światowej Niemcy przejęli szpital bonifratrów i w kaplicy urządzili magazyn. Po wojnie państwo zabrało bonifratrom szpital. Bywało, że w sąsiadującym z nim klasztorze przebywał tylko jeden brat. O kaplicę nie miał więc kto dbać. Zakon odzyskał szpital w 2009 r. a pięć lat później po długiej renowacji kaplica odzyskała dawny blask.
    KAMILA KOTUSZ
    2 z 7

    Szpital Bonifratrów w Katowicach. Kaplica Świętych Aniołów Stróżów. Kaplicę oddano do użytku wraz ze szpitalem w 1874 roku. Wielkością dorównywała sąsiadującemu ze szpitalem drewnianemu wówczas kościołowi parafialnemu w Bogucicach pod wezwaniem świętego Szczepana. Autorzy wystroju kaplicy są nieznani. Wiadomo jedynie, że budowano ją pod kierunkiem Paula Jackischa z Bytomia. W trakcie II wojny światowej Niemcy przejęli szpital bonifratrów i w kaplicy urządzili magazyn. Po wojnie państwo zabrało bonifratrom szpital. Bywało, że w sąsiadującym z nim klasztorze przebywał tylko jeden brat. O kaplicę nie miał więc kto dbać. Zakon odzyskał szpital w 2009 r. a pięć lat później po długiej renowacji kaplica odzyskała dawny blask.
    Okręgowy Szpital Kolejowy w Katowicach. Kaplica bł. Edmunda Bojanowskiego Wyróżnia się tym, że jej klimat i wystrój to w dużej mierze dzieło pacjentów oddziału okulistyki, na którego terenie się znajduje. Wnętrze zaprojektował Ryszard Kapica Krzyż w ołtarzu to dzieło rzeźbiarza Zygmunta Brachmański, który jest także autorem drogi krzyżowej w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. W kaplicy stoi figura św. Łucji patronki chorych na oczy i przedstawionej z oczami w dłoniach. Tylną ścianę kaplicy zdobi wykonana przez jednego z pacjentów mozaika przedstawiająca świętego ojca Pio w oku. Dopiero przy bliższym przyjrzeniu się widać, że zrobiona jest ze zwykłych potłuczonych kafelek.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    3 z 7

    Okręgowy Szpital Kolejowy w Katowicach. Kaplica bł. Edmunda Bojanowskiego Wyróżnia się tym, że jej klimat i wystrój to w dużej mierze dzieło pacjentów oddziału okulistyki, na którego terenie się znajduje. Wnętrze zaprojektował Ryszard Kapica Krzyż w ołtarzu to dzieło rzeźbiarza Zygmunta Brachmański, który jest także autorem drogi krzyżowej w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. W kaplicy stoi figura św. Łucji patronki chorych na oczy i przedstawionej z oczami w dłoniach. Tylną ścianę kaplicy zdobi wykonana przez jednego z pacjentów mozaika przedstawiająca świętego ojca Pio w oku. Dopiero przy bliższym przyjrzeniu się widać, że zrobiona jest ze zwykłych potłuczonych kafelek.
    Szpital Wojewódzki w Tychach. Kaplica Matki Bożej Uzdrowienia Chorych. Szpital, którym dziś zarządza spółka Megrez wybudowano w 1971 r. Od początku lat 80. przez ćwierć wieku kapelanem w tym szpitalu był ks. Antoni Wala. Początkowo kaplicę wydzielono w jednym ze szpitalnych pomieszczeń, a w 2001 r na ten cel wzniesiono budynek w kształcie łodzi. Równie oryginalnie wygląda wnętrze - ołtarz wykonano z wydrążonego pnia lipy, a wokół stanęło dwanaście postaci ludzkich, symbolizują apostołów. Nad ołtarzem wisi Jezus na krzyżu - to jednocześnie XII stacja drogi krzyżowej. Tabernakulum też ma formę drzewa oplecionego przez winorośl i kłosy zbóż. Jasne kolory w kaplicy: błękit, zieleń, złoto, żółć i brąz mają w myśl twórców kaplicy kojarzyć się z niebem, słońcem i ziemią.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    4 z 7

    Szpital Wojewódzki w Tychach. Kaplica Matki Bożej Uzdrowienia Chorych. Szpital, którym dziś zarządza spółka Megrez wybudowano w 1971 r. Od początku lat 80. przez ćwierć wieku kapelanem w tym szpitalu był ks. Antoni Wala. Początkowo kaplicę wydzielono w jednym ze szpitalnych pomieszczeń, a w 2001 r na ten cel wzniesiono budynek w kształcie łodzi. Równie oryginalnie wygląda wnętrze - ołtarz wykonano z wydrążonego pnia lipy, a wokół stanęło dwanaście postaci ludzkich, symbolizują apostołów. Nad ołtarzem wisi Jezus na krzyżu - to jednocześnie XII stacja drogi krzyżowej. Tabernakulum też ma formę drzewa oplecionego przez winorośl i kłosy zbóż. Jasne kolory w kaplicy: błękit, zieleń, złoto, żółć i brąz mają w myśl twórców kaplicy kojarzyć się z niebem, słońcem i ziemią.
    Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach. Kaplica Aniołów Stróżów - Pierwszy był tu anioł namalowany na szkle przez moją kuzynkę - wspominał w 2001 r. ojciec Maciej Kucz, franciszkanin, który od początku działania centrum opiekował się tutejszą kaplicą. Już po roku aniołów było ponad 250. Przynosiły je dzieci leczone w szpitalu. Co kilka dni przybywało przynajmniej po jednym. Wśród nich był anioł namalowany przez dzieci z Centrum Kultury w Giszowcu, jeden z większych, bo miał pół metra wzrostu, bujne blond włosy do stóp, wielkie skrzydła z piórami w różnych odcieniach niebieskiego, sukienkę w złote gwiazdy i bardzo, bardzo długie rzęsy. Teraz aniołów i aniołków są już w kaplicy tysiące. Strzegą jej, ale nie zawsze się im udaje. W 2011 roku ukradziono z kaplicy tabernakulum.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    5 z 7

    Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka w Katowicach. Kaplica Aniołów Stróżów - Pierwszy był tu anioł namalowany na szkle przez moją kuzynkę - wspominał w 2001 r. ojciec Maciej Kucz, franciszkanin, który od początku działania centrum opiekował się tutejszą kaplicą. Już po roku aniołów było ponad 250. Przynosiły je dzieci leczone w szpitalu. Co kilka dni przybywało przynajmniej po jednym. Wśród nich był anioł namalowany przez dzieci z Centrum Kultury w Giszowcu, jeden z większych, bo miał pół metra wzrostu, bujne blond włosy do stóp, wielkie skrzydła z piórami w różnych odcieniach niebieskiego, sukienkę w złote gwiazdy i bardzo, bardzo długie rzęsy. Teraz aniołów i aniołków są już w kaplicy tysiące. Strzegą jej, ale nie zawsze się im udaje. W 2011 roku ukradziono z kaplicy tabernakulum.
    Górnośląskie Centrum Medyczne - Kaplica Miłosierdzia Bożego </p> Na GCM składają się dwa szpitale: wielospecjalistyczny i stojący obok kardiologiczny. Kaplica z kardiologii. Kiedy w 1986 roku szpital otwarto, kaplica nie była jeszcze gotowa. Pierwszą mszę w szpitalu odprawiono w marcu 1987 przed drzwiami pomieszczenia, w którym dopiero kaplicę zamierzano urządzić. Niecały rok później była już gotowa - poświęcił ją abp Damian Zimoń. Autorami projektu kaplicy są architekci Mirosław Polak i Marek Skwara. Obraz Bożego Miłosierdzia namalowała Agnieszka Czyżewska. </p> Wystrój wnętrza kaplicy powierzono Jerzemu Krawczykowi z Pyskowic, a sufit kaplicy, ażur na ścianach korytarza, witraże oraz ławki to fundacja KWK Nowy Wirek w Rudzie Śląskiej.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    6 z 7

    Górnośląskie Centrum Medyczne - Kaplica Miłosierdzia Bożego

    Na GCM składają się dwa szpitale: wielospecjalistyczny i stojący obok kardiologiczny. Kaplica z kardiologii. Kiedy w 1986 roku szpital otwarto, kaplica nie była jeszcze gotowa. Pierwszą mszę w szpitalu odprawiono w marcu 1987 przed drzwiami pomieszczenia, w którym dopiero kaplicę zamierzano urządzić. Niecały rok później była już gotowa - poświęcił ją abp Damian Zimoń. Autorami projektu kaplicy są architekci Mirosław Polak i Marek Skwara. Obraz Bożego Miłosierdzia namalowała Agnieszka Czyżewska.

    Wystrój wnętrza kaplicy powierzono Jerzemu Krawczykowi z Pyskowic, a sufit kaplicy, ażur na ścianach korytarza, witraże oraz ławki to fundacja KWK Nowy Wirek w Rudzie Śląskiej.
    Centrum Onkologii w Gliwicach. Kaplica Matki Bożej Nieustającej Pomocy Mieści się w starym budynku szpitala, który przed wojną wybudowali Niemcy i w którym pierwotnie mieścił się szpital ginekologiczny. W 1957 roku dzięki staraniom ówczesnego kapelana i składkom pacjentów okna kaplicy ozdobiono tzw. pseudowitrażami albo inaczej witrażami angielskimi. Ich tworzenie polega na naklejaniu na szkło kolorowych folii. Ich łączenia imitują ołowiane paski prawdziwych witrażów. Po kilkudziesięciu latach były już jednak wyblakłe, gdzieniegdzie się odklejały. Ponieważ w międzyczasie oddano do użytku nowy budynek szpitala z nową kaplicą w 2005 roku dyrekcja szpitala chciała zlikwidować starą kaplicę. Uratowała ją Ewa Pokorska, miejska konserwatorka zabytków. Wiek przeszkleń nie upoważniał jej do zakazania ich likwidacji. Mimo to udało się przekonać szefów szpitala by nie likwidowali kaplicy. Zamiast tego zlecili profesjonalną konserwację pseudowitraży.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    7 z 7

    Centrum Onkologii w Gliwicach. Kaplica Matki Bożej Nieustającej Pomocy Mieści się w starym budynku szpitala, który przed wojną wybudowali Niemcy i w którym pierwotnie mieścił się szpital ginekologiczny. W 1957 roku dzięki staraniom ówczesnego kapelana i składkom pacjentów okna kaplicy ozdobiono tzw. pseudowitrażami albo inaczej witrażami angielskimi. Ich tworzenie polega na naklejaniu na szkło kolorowych folii. Ich łączenia imitują ołowiane paski prawdziwych witrażów. Po kilkudziesięciu latach były już jednak wyblakłe, gdzieniegdzie się odklejały. Ponieważ w międzyczasie oddano do użytku nowy budynek szpitala z nową kaplicą w 2005 roku dyrekcja szpitala chciała zlikwidować starą kaplicę. Uratowała ją Ewa Pokorska, miejska konserwatorka zabytków. Wiek przeszkleń nie upoważniał jej do zakazania ich likwidacji. Mimo to udało się przekonać szefów szpitala by nie likwidowali kaplicy. Zamiast tego zlecili profesjonalną konserwację pseudowitraży.
    Czytaj teraz
    Więcej

      Popularne

      Komentarze
      Zaloguj się
      Chcesz dołączyć do dyskusji? Kup prenumeratę, by czytać artykuły i je komentować

      Wszystkie komentarze

      sortuj:
      od najnowszego od najstarszego od najpopularniejszego od najmniej popularnego

      Tematy ważne dla Katowic

      Tematy
      Miejsca
      Ludzie

      Warto przeczytać

      Magazyn Kuchnia
      Magazyny
      Licytacje, przetargi
      wyborcza.pl
      Serwisy partnerskie

      Copyright © Wyborcza sp. z o.o.

      Właściciel niniejszego serwisu nie wyraża zgody na zwielokrotnianie ani inne korzystanie z utworów rozpowszechnionych w tym serwisie, w celu eksploracji tekstów i danych. Więcej informacji w zastrzeżeniu dot. eksploracji tekstów i danych.