Na bezrok (na nowy, przyszły rok) winszujymy se, coby my byli zdrowi i dobrze sie nom wiodło. Ale nojważniyjsze to mieć robota. Inaksi bydziecie musieli brać w konzomie "na borg" (na kredyt) abo chodzić "po fechcie" (po prośbie). I coby niy być jak tyn "elwer".
Elwer to taki, kery niy mo roboty, niy dbo, coby jom mieć, a jak już jom mo, to mu żodno niy pasuje. Zawsze był wesoły - trocha łazik, trocha cyrkowiec. Skond sie taki wzion? Ponoć downo tymu, jak "skuli" (z powodu) kryzysu niy było roboty i na grubie coś sie naroz znodło, chopy stowały na "holcplacu" (placu drzewnym), a sztajger "rachowoł" (liczył) do dziesiynciu i tych broł. Jedynosty i ci, co za niym stoli, musieli iść do dom. A taki elwer zawsze był jedynosty. Inksi pamiyntajom, co "wsparcie" (zasiłek) wypłocali jedynostego, abo że ło jedynosty godzinie dowali darmowo zupa.
Jedynoście to po niymiecku "elf". We "fuzbalu" (piłce nożnej) elwer to rzut karny z 11 metrów. Ale prowdy niy dońdymy. Elwry robiyły tyjater na placu przi hasioku abo "klopsztandze" (trzepaku). Tańcowały, śpiywały, łykały łogyń i zawsze jym było do śmiychu. Ludzie z łokyn "ciepali" (rzucali) na plac drobne piniondze.
Do dziś sie tyż godo, co z kogoś jest bezrobotny Froncek (Franciszek). Urodził się on w maju 1932 r. i był w jakiś sposób spokrewniony z Wojciechem Korfantym, właścicielem Wydawnictwa Prasowego "Polonia" i dziennika o tej samej nazwie. Jak była biyda, ludzie rachowali kożdy grosz i na gazyty niy stykało. Wtedy Korfanty zaczon wydować tonio gazyta "Siedem Groszy" i tela łona kosztowała. A w ni był komiks "Przygody bezrobotnego Froncka". Fronckowi przoli w cołki Polsce i jak sam przijechali, to kupowali se jego figurka na pamiontka. Tyn "miglanc" (cwaniak) mioł swoja filozofia i dobre serce. Broniył słabych i biydnych, a przy okazji pakowoł sie w tarapaty. "Durch" (ciągle) szukoł roboty, ale zawsze przi tym coś "napochoł" (zbroił).
Roz komiksowy Froncek poszeł do biydaszybu, inksi tyż tam poszli, bo musieli "nafutrować" (nakarmić) familio. Na grubach i w hutach były redukcje, bezpłatne urlopy albo "turnusy" (praca dwa tygodnie w miesiącu albo trzy dni w tygodniu). Jedni zbiyrali wtedy wongel na hołdzie, a bardziej przedsiębiorczy otwierali. własne gruby - biydaszyby. Godali na nich "biydaszybikorze". Kopali dziury w ziymi, aż sie dokopali do wongla, a potym go tonio sprzedowali. Ale to była ciynszko robota, bo szło stracić przi ni życie. Za staryj Polski (w międzywojniu) ludzie tyż niy mieli leko.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze