Budowa Drogowej Trasy Średnicowej zaczęła się w 1979 roku. Szybko prace przerwano. Dopiero w 1985 roku uznano ją wieloletnie zadania państwa i rok później prace wznowiono. W efekcie do 1998 roku była finansowana wprost z budżetu centralnego. Wtedy budowano odcinek od ulicy Brackiej w Katowicach, przez Chorzów, Świętochłowice do Rudy Śląskiej Chebzia. W sumie 12,3 km. Budowa kosztowała 1,2 miliarda złotych. W 1998 roku trwały też m.in. prace przy bezkolizyjnych węzłach z ulicami Racławicką oraz Bojowników o Wolność i Demokrację w Chorzowie. Potem przyszedł czas na budowę najtrudniejszego odcinka DTŚ - od ulicy Brackiej do katowickiego ronda.
W 2001 roku rozpoczęła się budowa 600-metrowej estakady, która włączy Drogową Trasę Średnicową w ul. Chorzowską. Budowa budziła wiele emocji, bo estakadę zaplanowano w miejscu, gdzie stały kamienice przy ulicach Dębowej, Ściegiennego i Chorzowskiej - od ronda aż do Brackiej. Ocaleć miał tylko kościół w Dębie - na wyspie między drogami szybkiego ruchu, połączony ze światem przejściem podziemnym.
Wyburzanie kamienic rozpoczęło się wiosną. Miasto musiało zapewnić nowe mieszkania 340 rodzinom. - Mieliśmy trochę protestów - mówił "Wyborczej" Stanisław Marczyk, pełnomocnik prezydenta Katowic ds. budowy średnicówki. - Ludzie nie chcieli się wyprowadzać, bali się, że stracą kontakty towarzyskie. Oni są bardzo ze sobą zżyci. Staraliśmy się więc, żeby sąsiadów przesiedlać do jednej dzielnicy.
Na początku kwietnia 2001 roku wiele rodzin już się przeprowadziło do nowych mieszkań. Do Bogucic i Ligoty, na Koszutkę i Załęże. Reszta czekała, aż miasto wyremontuje im mieszkania. Bali się mieszkać w umierających domach, barykadowali drzwi w obawie przed szabrownikami, niektórzy opowiadali, że śpią z siekierami pod poduszkami. Szabrownicy brali, co się dało: zostawione stare meble, wyrywali klozety i wanny, piłowali rury.
Mieszkańcy wyburzanej dzielnicy sami nie mieli o niej najlepszej opinii. - Dzielnica zdziadziała. Mało kto pracuje, żyją z zasiłków z opieki społecznej. Nic, tylko piją denaturat. Kobiety nawet bardziej piją niż chłopy; leżą tu jeszcze czasem po bramach. Czynsz mało kto płaci, za prąd tak samo. W całej kamienicy dwie osoby pracują. Był tu taki jeden, co nabrał w sklepie jaboli na kreskę za 100 zł i umarł na zawał. Istna Ameryka - mówiła nam pani Krystyna, prowadząca sklep przy ul. Chorzowskiej.
Do lipca 2001 roku z Chorzowskiej wszyscy musieli się wyprowadzić.
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
21 września 2001 roku oddano do użytku 3 km DTŚ w Chorzowie. Nowy fragment średniówki połączył dwa już istniejące fragmenty o długości 2,5 i 3,5 km. Gotowe było więc 9 z 12,8 km odcinka DTŚ, od Rudy Śląskiej Chebzia do Załęża.
- Chorzowski odcinek robi wrażenie. Przy stadionie Ruchu Chorzów droga biegnie w wykopie, górują nad nią nowoczesne, podwieszane kładki dla pieszych. Za stadionem lekko wznosi się w górę i wjeżdżamy na najdłuższy na gotowej dziś trasie wiadukt - pisała "Wyborcza". Prezes spółki DTŚ SA zapowiadał: Tak mniej więcej będzie też wyglądała trasa w śródmieściu Katowic, będzie tylko jedna różnica: w Katowicach wzdłuż głównej trasy powstaną jeszcze drogi zbiorcze.
Fot. Grzegorz Celejewski / Agencja Gazeta
Fot. Grzegorz Celejewski / Agencja Gazeta
Fot. Grzegorz Celejewski / Agencja Gazeta
Fot. Grzegorz Celejewski / Agencja Gazeta
We wrześniu zakończyła się budowa średnicówki w rejonie ul. Chorzowskiej, Brackiej, Złotej i Dębowej. Budowa DTŚ-ki w Dębie znacznie odmieniła oblicze dzielnicy. Na samotnej wyspie ostał się kościół św. Jana i Pawła, który z dzielnicą połączyło 60-metrowe przejście podziemne. Fragment trasy kosztował 27 mln zł, najdroższe były łącznice o długości 840 i 170 m głównej trasy DTŚ. - Nie rozwiązało to jeszcze całkiem ścisku na skrzyżowaniu Brackiej z Chorzowską. Stanie się to dopiero po oddaniu 600-metrowej estakady nad ul. Bracką. Kierowcy będę mogli z niej skorzystać w czerwcu 2003 roku - pisała "Wyborcza".
Chwilę później rozpoczęła się budowa odcinka od ul. Dębowej do ul. Stęślickiego. Kierowcy mogli się cieszyć z tego, że przy okazji budowy DTŚ-ki postanowiono wydłużyć ul. Stęślickiego od Gliwickiej do Sądowej. Dziś to ulice Grundmanna i Goepper-Mayer.
G.Celejewski/Agencja Gazeta
Fot.Grzegorz Celejewski/ AG
Fot.Grzegorz Celejewski/ AG
Gdyby budowa Drogowej Trasy Średnicowej przebiegała zgodnie z planem, cały odcinek z Gliwic do Katowic byłby gotowy w 2000 roku. Brak pieniędzy był od wielu lat zmorą budowniczych trasy. W 2003 roku trwała budowa najtrudniejszego odcinka trasy - w samym centrum Katowic. Władze miasta przygotowały się do tej inwestycji najlepiej, jak mogły: przebudowano ul. Bocheńskiego, łącznik między DTŚ a wybudowaną już autostradą A4. Dużo łatwiejszy technicznie odcinek DTŚ Zachód (Ruda Śląska - Zabrze - Gliwice) miał kosztować ok. miliarda złotych. W 2003 roku trwały prace projektowe.
Jednocześnie w Katowicach trwały prace po drugiej stronie ronda, pomiędzy terenem zlikwidowanej kopalni Katowice, a "gwiazdami". Najpierw wyburzono kładkę nad drogą, a później drogę aż do węzła Bagienna, zaczęto zmieniać w Drogową Trasę Średnicową.
Kawałek al. Roździeńskiego z pewnością można uznać za najbrzydszy odcinek DTŚ-ki. Tuż po otwarciu drogi młodzi ludzie z katowickiego Stowarzyszenia Moje Miasto postanowili wręczać "Betonowe Kostki" architektom i urzędnikom, którzy najbardziej przyczynili się do "upiększenia" stolicy regionu potworkami architektonicznymi. Nominowano nową kładkę przerzuconą nad al. Roździeńskiego. Na wizualizacjach wyglądała jak lekki mostek, a powstał ciężki, brzydki most okrzyknięty przez katowiczan "harfą Uszoka". Była też druga nominacja - za ogrodzenie całego odcinka drogi ekranami, zza których nie widać świata.
#Fot. Anna Lewaska / Agencja Gazeta
#Fot. Anna Lewaska / Agencja Gazeta
#Fot. Anna Lewaska / Agencja Gazeta
- Gorzej już nie będzie - przekonują w lipcu 2005 roku budowniczowie Drogowej Trasy Średnicowej. Na rondzie stanęła już betonowa konstrukcja nowych tuneli i wiaduktów dla tramwajów, a korki w tym miejscu wróciły do normy, czyli okresu przed przebudową trasy. Konstrukcja tunelu pod rondem była już gotowa, ale trzeba go było jeszcze wykopać. Jednocześnie kawałek dalej trwały prace przy budowie nowego wiaduktu na ul. Sokolskiej. Stary został zburzony w maju.
Cała przebudowa katowickiego ronda i budowa DTŚ-ki wiązała się z gigantycznymi utrudnieniami dla kierowców. Na początku lipca drogowcy uspokajali, że gorzej już nie będzie, a kierowców nie czekają już większe niespodzianki związane ze zmianą organizacji ruchu w rejonie budowy. Zapewniali, że odcinek DTŚ w centrum Katowic powinien być gotowy w 2006 roku.
Fot. Dawid Chalimoniuk / AGENCJ
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Wykopanie blisko 700-metrowego tunelu pod rondem zajęło budowniczym blisko 20 tygodni i było najtrudniejszym momentem budowy trasy. Ciężarówki wywiozły stąd 130 tys. metrów sześciennych ziemi. Taka ilość wystarczyłaby by wypełnić nią do połowy główną halę Spodka. Jej wywożenie trwało kilka miesięcy. Specjalnie dla ciężarówek powstała osobna sygnalizacja świetlna. Na dokładkę do tunelu cały czas trzeba było pompować powietrze. Bez niego niemożliwa byłaby praca maszyn, a robotnicy nie mieliby czym oddychać.
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Tylko portal udało się uratować z kilkupiętrowej kamienicy stojącej przez prawie sto lat naprzeciwko kościoła św. Franciszka w Zabrzu Zaborzu. Budynek zburzono, podobnie jak kilkadziesiąt innych, żeby zrobić miejsce pod Drogową Trasę Średnicową.
Niektóre z wyburzonych budynków miały tylko wartość sentymentalną, jak familok Janoscha przy ulicy Piekarskiej. Zdarzały się tu też prawdziwe perły, których nie powstydziłyby się duże miasta. O uratowanie historycznych fragmentów kamienic starała się Danuta Żabicka-Barecka, architektka i miejska konserwatorka zabytków.
Do magazynu trafiły stare klamki, witraże, piękne piece kaflowe, drzwi, a nawet misternie rzeźbione płaskorzeźby i bramy. Wszystkie detale pochodzą z ponadstuletnich domów stojących do niedawna w okolicach ulicy Wolności w Zabrzu Zaborzu. Trzeba je było wyburzyć, bo wkrótce w tym miejscu miała być budowana Drogowa Trasa Średnicowa. O domy nikt już od dawna nie dbał, ale przy rozbiórce okazało się, że kryją prawdziwe skarby.
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Fot. Maciej Jarzebinski / AG
Fot. Maciej Jarzebinski / AG
Sukces nigdy nie jest sierotą. Na zakończonej budowie tunelu Drogowej Trasy Średnicowej pod katowickim rondem pojawili się premier Jarosław Kaczyński i minister transportu Jerzy Polaczek. Był też prezydent Katowic Piotr Uszok. Stał jednak z boku i głosu nie zabrał.
- Premier Kaczyński przyjechał na konferencję prasową w tunelu pod katowickim rondem prosto z lotniska w Pyrzowicach. Zakończyła się właśnie jego budowa, a kierowcy przejadą tędy najpóźniej na początku grudnia. Premierowi towarzyszył minister Polaczek. Byli również Tomasz Pietrzykowski, wojewoda śląski, oraz śląscy posłowie PiS-u: Maria Nowak i Krzysztof Mikuła. Nie zabrakło Michała Lutego, kandydata PiS-u na prezydenta Katowic. Przyszedł również Uszok, obecny prezydent Katowic, dla którego budowa DTŚ-ki od lat była jedną z najważniejszych inwestycji w mieście - pisała "Wyborcza".
Premier cieszył się z drogi. - Tego rodzaju przedsięwzięć w całym kraju ma być bardzo wiele - stwierdził.
Polaczek też nie krył satysfakcji. - Katowice czekały na to od ponad 20 lat. Zakończyły się prace na najtrudniejszym odcinku w centrum miasta - mówił.
Choć Polaczek swoją przemowę i podziękowania zaczynał parę razy, bo nie działał mikrofon, ani razu nie wspomniał o Uszoku. Gospodarza miasta nie poproszono o zabranie głosu. Prezydent z niezbyt wesołą miną krążył z miejsca na miejsce, przystając często przy dziennikarzach. Najwyraźniej nie tak wyobrażał sobie finał spełniania swoich wyborczych obietnic sprzed czterech lat.
- Nie dziwi nas wizyta premiera. Jak zwykle sukces ma wielu ojców. Pieniądze na DTŚ-kę pochodziły bowiem nie tylko z budżetu miasta, ale również z kredytu Europejskiego Banku Inwestycyjnego, który zaciągnął rząd. W przyszłości będą kolejne inwestycje w mieście, więc pewnie premier będzie nas częściej odwiedzał - mówił Waldemar Bojarun, rzecznik Urzędu Miasta. Dodał też, że w sprawie DTŚ-ki Uszok zrobił swoje i jego zdaniem mieszkańcy to docenią.
Fot. Dawid Chalimoniuk / Agencja Gazeta
Fot. Dawid Chalimoniuk / Agencja Gazeta
Gdy 9 grudnia 2006 rano otwarto tunel, weszło do niego co najmniej 10 tysięcy osób. Przychodziły całe rodziny, dla których spacer nowiutką trasą był weekendową atrakcją. Podziwiano tunel, kopułę na rondzie i fontannę. Błyskały flesze, w ruch poszły kamery i nieliczne telefony komórkowe wyposażone w aparaty fotograficzne.
Na gości czekali pracownicy DTŚ. Długo odpowiadali na pytania dotyczące tunelu. Katowiczanie chcieli się upewnić, czy mogą tędy jeździć samochody na gaz, jaka jest długość tunelu (650 metrów), do czego służą kamery i ogromne wentylatory.
- Można było się dowiedzieć, że tunel jest naszpikowany najnowocześniejszym sprzętem. Zamontowane w środku kamery są tak zaprogramowane, że jeżeli jakiś samochód zatrzyma się na jednym z trzech pasów na dłużej niż dziesięć sekund, to w umieszczonym w kopule na rondzie Centrum Zarządzania Tunelem od razu uruchomi się alarm. Wentylatory z kolei włączają się automatycznie, gdy czujniki wykrywają zbyt dużą ilość samochodowych spalin - pisaliśmy.
Pierwsze samochody przejechały przez tunel tego samego dnia po południu. Do tej pory pokonanie paru kilometrów od skrzyżowania ul. Markiefki aż do estakady nad ul. Bracką trwało nawet pół godziny. Po otwarciu tunelu ten odcinek można było pokonać w trzy-cztery minuty.
Radości nie krył Piotr Uszok, prezydent Katowic. Od lat zabiegał o budowę trasy. Obiecywał, że Katowice zaczną się jeszcze szybciej rozwijać. - Na terenach po kopalni Katowice ma powstać nie tylko Międzynarodowe Centrum Kongresowe i Muzeum Śląskie. Są inwestorzy, którzy zamierzają tu budować również osiedla mieszkaniowe. Czeka nas też przebudowa rynku i śródmieścia - zapowiadał Uszok.
FOT. BARTLOMIEJ BARCZYK / AGENCJA GAZETA
FOT. BARTLOMIEJ BARCZYK / AGENCJA GAZETA
Fot. Bartłomiej Barczyk / Agencja Gazeta
Fot. Bartłomiej Barczyk / Agencja Gazeta
Fot. Bartłomiej Barczyk / AG
Najpierw buldożery zrównały z ziemią osiedle przy ul. Królewskiej Tamy. Po 14 parterowych domkach nie ma już śladu. W kolejce czekają już następne, tym razem bliżej centrum miasta. - Razem zostanie rozebranych 29 budynków mieszkalnych, a adres zmieni prawie 300 osób. Całą operację chcemy zakończyć do końca roku - mówili w lutym 2008 roku "Wyborczej" gliwiccy urzędnicy.
Kolejne wyburzenia miały się zacząć na dniach, ale część mieszkańców nie chciała się wyprowadzić - to lokatorzy, którzy mieli mieszkania własnościowe. Czuli się pokrzywdzeni i chcieli większych pieniędzy. W końcu udało się dojść do porozumienia.
Wielu mieszkańców mówiło jednak, że na średnicówce wygrali, bo ze ponadstuletnich kamienic przenieśli się do nowoczesnego bloku wybudowanego dla przesiedleńców.
Wtedy mówiono, że cała gliwicka DTŚ-ka będzie gotowa do końca 2014 roku.
BARTLOMIEJ BARCZYK / AGENCJA GAZETA
BARTLOMIEJ BARCZYK / AGENCJA GAZETA
W maju otwarto 3,2-kilometrowy odcinek Drogowej Trasy Średnicowej w Rudzie Śląskiej - od Chebzia, aż do granicy z Zabrzem w rejonie ul. Klary. Rudzki odcinek DTŚ-ki kosztował 193 mln zł, a wybudowała go w ciągu 26 miesięcy firma Skanska. Droga miała być gotowa już rok wcześniej, ale zabrakło pieniędzy.
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Fot. Grzegorz Celejewski / AG
Fot. GRZEGORZ CELEJEWSKI / AG
W sierpniu 2014 gotowy był kolejny odcinek DTŚ - z centrum Zabrza (Ronda im. Sybiraków) do granicy z Gliwicami. Na trasie trzeba było wybudować most nad potokiem Guido, wiadukt nad torami kolejowymi oraz dwupoziomowy węzeł, który połączył średnicówkę z ulicą Roosevelta. Jako pierwsi na drogę wjechali rowerzyści. W rajdzie zakończonym piknikiem wzięło udział prawie 700 uczestników. Wśród rowerzystów był m.in. Mirosław Sekuła, marszałek województwa śląskiego.
Budowa prawie 3 kilometrów drogi kosztowała 229,1 mln zł, a prace rozpoczęły się w połowie 2012 roku. Trasa jest bezkolizyjna i ma po trzy pasy w obydwu kierunkach. Tym samym średnicówka miała już 23,1 km długości. A w Gliwicach trwała już budowa dwóch kolejnych odcinków.
GRZEGORZ CELEJEWSKI
GRZEGORZ CELEJEWSKI
GRZEGORZ CELEJEWSKI
GRZEGORZ CELEJEWSKI
5 listopada, kilka minut po godz. 13, dla kierowców został otwarty pierwszy gliwicki odcinek Drogowej Trasy Średnicowej. Długi na 2,8 km fragment drogi zaczyna się na granicy Zabrza z Gliwicami i prowadzi do węzła z ulicą Kujawską. Co najważniejsze, DTŚ-ka zyskała połączenie z autostradą A1. To właśnie budowa skrzyżowania z autostradą, które jest równocześnie największym węzłem na całej długości trasy, była największym wyzwaniem dla budowniczych tego odcinka. Węzeł z lotu ptaka przypomina czterolistną koniczynę, a średnicówka w tym miejscu biegnie wiaduktem najpierw nad Kłodnicą, a potem prawie 10 m nad autostradą. Długość wszystkich dróg na wiadukcie razem z łącznicami ma prawie 4 km. - Dodatkowym problemem były bardzo trudne warunki geologiczne. Tuż obok węzła przepływa Kłodnica i teren jest podmokły. Dlatego w rejonie samego węzła musieliśmy wbić pale o łącznej długości 10 km, żeby umocnić teren - wyliczali budowniczowie.
Podczas budowy, która rozpoczęła się w lipcu 2012 roku, wykonawca musiał się też uporać z innymi problemami. Trzeba było m. in. osuszyć staw, który kolidował z przebiegiem drogi i podnieść dwa taśmociągi z węglem, które łączą kopalnię z gliwicką elektrociepłownią. Pierwotnie budowa miała się zakończyć pod koniec sierpnia 2014 roku.
Budowa pierwszego odcinka gliwickiej DTŚ kosztowała około 287 mln zł.
GRZEGORZ CELEJEWSKI
GRZEGORZ CELEJEWSKI
GRZEGORZ CELEJEWSKI
GRZEGORZ CELEJEWSKI
15 grudnia 2015 roku zakończone zostały prace przy drugim gliwickim odcinku DTŚ. Łączy on węzeł przy Kujawskiej z DK88 i ul. Portową. Ma 5,6 kilometra długości i - podobnie jak w Katowicach - w znakomitej części przecina ścisłe centrum miasta. Budowa całej DTŚ w Gliwicach kosztowała około 1,2 mld zł.
Nowy odcinek zostanie otwarty w marcu - 19 marca będzie się można po nim przejść lub przejechać rowerem, dzień później z DTŚ-ki będą mogli korzystać kierowcy.
Najważniejszym odcinkiem nowego odcinka jest długi na 493 metry tunel pod ulicą Zwycięstwa. Nad nim już powstał parking, a w przyszłości ma tu być skwer. Na odcinku G2 powstało również trzynaście wiaduktów i mostów oraz kładek oraz jedenaście węzłów i skrzyżowań.
fot. Krzysztof Krzemiński
fot. Krzysztof Krzemiński
fot. Krzysztof Krzemiński
fot. Krzysztof Krzemiński
DTŚ w najbliższych latach ma być budowana nadal. Tym razem w stronę Zagłębia. W pierwszym odcinku DTŚ Wschód poprowadzi od węzła Wilhelmina do Mysłowic ma biec najpierw ul. Bagienną, a potem częściowo ul. Obrzeżną Zachodnią, aż do węzła Jęzor, gdzie połączy się z drogami nr 79 i S1 przy granicy Jaworzna i Sosnowca. Koszt tego odcinka to około 300 mln zł. Drugi etap ma biec z Mysłowic do węzła Bór na trasie S1. Tu koszty są szacowane na około 600 mln zł. Nie wiadomo, kiedy droga miałaby być gotowa.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze