9 rzeczy, których nie wiedziałeś o Bytomiu

<b>Bytom jest starszy od Krakowa</b> <br>
Chodzi tu o datę nadania praw miejskich. Bytom otrzymał je w 1254 roku, a stolica małopolski trzy lata później.
Choć tak naprawdę początki śląskiej osady sięgają XI wieku. Wtedy Bolesław Chrobry na tzw. Wzgórzu Małgorzatki postawił obronny gród, który szybko rozwijał się jako ważny ośrodek handlowy, rzemieślniczy i, oczywiście, górniczy. Już wtedy nie brakowało tu kopalń ołowiu i srebra. </p> Nadanie praw miejskich przyspieszył najazd Tatarów. W 1241 roku zniszczyli oni osadę, wiec została ona odbudowana i lokowana na prawie niemieckim.

materiały prasowe urzędu miasta

1 z 9

Bytom jest starszy od Krakowa
Chodzi tu o datę nadania praw miejskich. Bytom otrzymał je w 1254 roku, a stolica małopolski trzy lata później. Choć tak naprawdę początki śląskiej osady sięgają XI wieku. Wtedy Bolesław Chrobry na tzw. Wzgórzu Małgorzatki postawił obronny gród, który szybko rozwijał się jako ważny ośrodek handlowy, rzemieślniczy i, oczywiście, górniczy. Już wtedy nie brakowało tu kopalń ołowiu i srebra.

Nadanie praw miejskich przyspieszył najazd Tatarów. W 1241 roku zniszczyli oni osadę, wiec została ona odbudowana i lokowana na prawie niemieckim.

<b>Donnersmarckowie mieszkali w ratuszu</b><br>
Przez ponad 700 lat swojego istnienia, miasto nie miało łatwo. Co rusz przechodziły przez niego historyczne zawieruchy. Bywało też ekscentrycznie. </p> W 1623 roku miasto przeszło w ręce rodu Henckel von Donnersmarck. Czasy nie były spokojne, trwała właśnie wojna trzydziestoletnia, kilka lat później Mansfel najechał i ograbił miasto. Żeby tego było mało, odbijał je Albrecht von Wallenstein i też sporo napsocił. Mówiąc wprost - miasto nie było w stanie rozkwitu.</p> Donnersmarckowie nie mieli doń więc wielkiego serca. Gnębili mieszczan i wprowadzili autorytarne rządy.</p>
Najbardziej na kartach historii zapisali się Leon Ferdynand i jego syn Karol Józef. Ten pierwszy postanowił wygnać rajców z ratusza i zrobił z niego swoją siedzibę. Rada miasta musiała obradować natomiast poza miejskimi murami. Jeszcze 'ciekawsze' podejście miał jego potomek, Karol, który pasjonował się hodowlą... dzikich zwierząt. Trzymał je na rynku w klatkach. Legenda głosi, że część z nich ulokował nawet w samym ratuszu. W pomieszczeniu, gdzie przechowywano odważniki wagi miejskiej, przyczajać miały się trzy rysie...

archiwum grupy Bytom Śladem Wojny

2 z 9

Donnersmarckowie mieszkali w ratuszu
Przez ponad 700 lat swojego istnienia, miasto nie miało łatwo. Co rusz przechodziły przez niego historyczne zawieruchy. Bywało też ekscentrycznie.

W 1623 roku miasto przeszło w ręce rodu Henckel von Donnersmarck. Czasy nie były spokojne, trwała właśnie wojna trzydziestoletnia, kilka lat później Mansfel najechał i ograbił miasto. Żeby tego było mało, odbijał je Albrecht von Wallenstein i też sporo napsocił. Mówiąc wprost - miasto nie było w stanie rozkwitu.

Donnersmarckowie nie mieli doń więc wielkiego serca. Gnębili mieszczan i wprowadzili autorytarne rządy.

Najbardziej na kartach historii zapisali się Leon Ferdynand i jego syn Karol Józef. Ten pierwszy postanowił wygnać rajców z ratusza i zrobił z niego swoją siedzibę. Rada miasta musiała obradować natomiast poza miejskimi murami. Jeszcze 'ciekawsze' podejście miał jego potomek, Karol, który pasjonował się hodowlą... dzikich zwierząt. Trzymał je na rynku w klatkach. Legenda głosi, że część z nich ulokował nawet w samym ratuszu. W pomieszczeniu, gdzie przechowywano odważniki wagi miejskiej, przyczajać miały się trzy rysie...

<b>Tripolis</b><br>
Po powstaniach śląskich od Niemiec odłączyła się spora część ziem. Tereny, które wcześniej ze sobą koegzystowały, zostały sztucznie oddzielone granicą i znalazły się w dwóch różnych państwach.</p> Niemieckie władze wpadły więc na pomysł stworzenia bardzo silnego ośrodka gospodarczego, tuż przy granicy z Polską, który mógłby konkurować z rozwijającymi się Katowicami. </p>Tą koncepcją było Tripolis, połączenie Bytomia (Beuthen), Zabrza (Hindenburg) i Gliwic (Gleiwitz). Sercem trójmiasta miało być Zabrze. Nie były to czcze projekty. W 1928 roku rozpisano nawet konkurs na nowe centrum. Planowano tam kino, miejski teatr, sala kongresowa, kompleks usługowy. Wszystkie części miały być skomunikowane podniebną kolejką.</p> Jeżeli nie wierzycie, podjedźcie do Gliwic. Tam przed urzędem miasta stoi fontanna z trzema faunami, które według legendy mają symbolizować burmistrzów miast, którzy nie potrafili się ze sobą dogadać.

wikipedia

3 z 9

Tripolis
Po powstaniach śląskich od Niemiec odłączyła się spora część ziem. Tereny, które wcześniej ze sobą koegzystowały, zostały sztucznie oddzielone granicą i znalazły się w dwóch różnych państwach.

Niemieckie władze wpadły więc na pomysł stworzenia bardzo silnego ośrodka gospodarczego, tuż przy granicy z Polską, który mógłby konkurować z rozwijającymi się Katowicami.

Tą koncepcją było Tripolis, połączenie Bytomia (Beuthen), Zabrza (Hindenburg) i Gliwic (Gleiwitz). Sercem trójmiasta miało być Zabrze. Nie były to czcze projekty. W 1928 roku rozpisano nawet konkurs na nowe centrum. Planowano tam kino, miejski teatr, sala kongresowa, kompleks usługowy. Wszystkie części miały być skomunikowane podniebną kolejką.

Jeżeli nie wierzycie, podjedźcie do Gliwic. Tam przed urzędem miasta stoi fontanna z trzema faunami, które według legendy mają symbolizować burmistrzów miast, którzy nie potrafili się ze sobą dogadać.

<b>Nad Bytomiem wisi papieska klątwa</b> <br>
Wszystkie upadki i niepowodzenia miasta miały się wziąć z papieskiej klątwy. Czym mieszczanie tak wkurzyli głowę Kościoła? W 1369 roku utopili dwóch księży - Piotra z Koźla i Mikołaja z Pyskowic. Proboszcz Piotr w dniu swojej śmierci miał bowiem wygłosić kazanie, które nie spodobało się mieszkańcom. Z ambony nakazał naprawienie drzwi do kościoła, te atakowane były bowiem przez psy i... wieprze. </p>Władze miasta nie wytrzymały i wezwały do siebie duchownych. Na spotkaniu pojawił się tylko Mikołaj i to z monstrancją. Ta na niewiele się zdała. Księży schwytano, spętano i skazano na karę śmierci przez utopienie.</p>
Prawdopodobnie nie rozchodziło się jednak o dzikie świnie i zniszczone wrota. Sprawa miała polityczny podtekst. Duchowni wspierali bowiem podział miasta między książąt oleśnickich i cieszyńskich. A to nie podobało się mieszczanom.</p> Biskup krakowski rzucił klątwę na miasto, potem kolejną dołożył papież. Legenda głosi, że miasto ilekroć podniesie się z upadku, ma popadać w ruinę jeszcze mocniej.

Wiktor Kubiak

4 z 9

Nad Bytomiem wisi papieska klątwa
Wszystkie upadki i niepowodzenia miasta miały się wziąć z papieskiej klątwy. Czym mieszczanie tak wkurzyli głowę Kościoła? W 1369 roku utopili dwóch księży - Piotra z Koźla i Mikołaja z Pyskowic. Proboszcz Piotr w dniu swojej śmierci miał bowiem wygłosić kazanie, które nie spodobało się mieszkańcom. Z ambony nakazał naprawienie drzwi do kościoła, te atakowane były bowiem przez psy i... wieprze.

Władze miasta nie wytrzymały i wezwały do siebie duchownych. Na spotkaniu pojawił się tylko Mikołaj i to z monstrancją. Ta na niewiele się zdała. Księży schwytano, spętano i skazano na karę śmierci przez utopienie.

Prawdopodobnie nie rozchodziło się jednak o dzikie świnie i zniszczone wrota. Sprawa miała polityczny podtekst. Duchowni wspierali bowiem podział miasta między książąt oleśnickich i cieszyńskich. A to nie podobało się mieszczanom.

Biskup krakowski rzucił klątwę na miasto, potem kolejną dołożył papież. Legenda głosi, że miasto ilekroć podniesie się z upadku, ma popadać w ruinę jeszcze mocniej.

<b>Bytom tworzył 2 proc. PKB</b><br>
Jeszcze nie tak dawno w Bytomiu działało 11 kopalń i dwie huty żelaza. Były tu też dwie elektrownie, zakłady górnicze rud cynku i ołowiu czy zakłady wytwórcze maszyn hutniczych, lin i drutu. Łącznie, jedno miasto tworzyło 2 proc. Produktu Krajowego Brutto.</p> Obecnie w Bytomiu działa jedna kopalnia.

Bartłomiej Barczyk

5 z 9

Bytom tworzył 2 proc. PKB
Jeszcze nie tak dawno w Bytomiu działało 11 kopalń i dwie huty żelaza. Były tu też dwie elektrownie, zakłady górnicze rud cynku i ołowiu czy zakłady wytwórcze maszyn hutniczych, lin i drutu. Łącznie, jedno miasto tworzyło 2 proc. Produktu Krajowego Brutto.

Obecnie w Bytomiu działa jedna kopalnia.

<b>Bytom osiadał nawet 21 metrów</b><br>
Intensywna eksploatacja górnicza w Bytomiu doprowadziła to miasto do obecnego stanu. Wszystkiemu winne było tzw. fedrowanie 'na zawał'. Wydrążone wyrobiska nie były niczym uzupełniane, a ich strop po prostu się zapadał. W niektórych miejscach powodowało to znaczne deformacje terenu (i stojących na nim budynków).</p> Gdzieniegdzie do 1985 roku ziemia zapadła się nawet o 21 metrów! Rocznie ziemia siadała od około 0,5 do 1 m.

Grzegorz Celejewski

6 z 9

Bytom osiadał nawet 21 metrów
Intensywna eksploatacja górnicza w Bytomiu doprowadziła to miasto do obecnego stanu. Wszystkiemu winne było tzw. fedrowanie 'na zawał'. Wydrążone wyrobiska nie były niczym uzupełniane, a ich strop po prostu się zapadał. W niektórych miejscach powodowało to znaczne deformacje terenu (i stojących na nim budynków).

Gdzieniegdzie do 1985 roku ziemia zapadła się nawet o 21 metrów! Rocznie ziemia siadała od około 0,5 do 1 m.

<b>Najkrótsza linia tramwajowa</b><br>
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że w Bytomiu działa jedna z najkrótszych linii tramwajowych w Europie. Mowa tu o 38, którą obsługują zabytkowe wagony typu 'N'.</p> Szyny mają długość 1350 m, a cały przejazd trwa sześć minut. Na całej długości jest pięć przystanków. Tramwaj startuje z przystanku Bytom Kościół św. Trójcy i kończy na Powstańców Śląskich.

Marcin Tomalka

7 z 9

Najkrótsza linia tramwajowa
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że w Bytomiu działa jedna z najkrótszych linii tramwajowych w Europie. Mowa tu o 38, którą obsługują zabytkowe wagony typu 'N'.

Szyny mają długość 1350 m, a cały przejazd trwa sześć minut. Na całej długości jest pięć przystanków. Tramwaj startuje z przystanku Bytom Kościół św. Trójcy i kończy na Powstańców Śląskich.

<b>Bytom miał zostać zburzony i przeniesiony w inne miejsce</b><br>
Ta koncepcja nieco przypominająca filmy science fiction ponoć rzeczywiście istniała. Miasto miało zostać zniszczone, żeby można było swobodnie korzystać ze złóż, które się pod nim znajdują.</p> Pierwsze takie pomysły pojawiły się w latach 30. Przesiedleni mieli być mieszkańcy nie tylko samego Bytomia, ale też okolicznych gmin - Karbia, Bobrka, Miechowic, Szmobierek. Łącznie 140 tys. ludzi.</p> Cały eksperyment miał przynieść blisko 2,5 mld marek zysku.</p> Gdzie mieli osiedlić się nowi bytomianie? W okolicach Tarnowskich Gór, Będzinie i Sosnowcu, Tychach i Pyskowicach. Inna teoria mówi, że mieszkańcy mieli być przeniesieni do Nowego Bytomia, obecnej dzielnicy Rudy Śląskiej.

Grzegorz Celejewski

8 z 9

Bytom miał zostać zburzony i przeniesiony w inne miejsce
Ta koncepcja nieco przypominająca filmy science fiction ponoć rzeczywiście istniała. Miasto miało zostać zniszczone, żeby można było swobodnie korzystać ze złóż, które się pod nim znajdują.

Pierwsze takie pomysły pojawiły się w latach 30. Przesiedleni mieli być mieszkańcy nie tylko samego Bytomia, ale też okolicznych gmin - Karbia, Bobrka, Miechowic, Szmobierek. Łącznie 140 tys. ludzi.

Cały eksperyment miał przynieść blisko 2,5 mld marek zysku.

Gdzie mieli osiedlić się nowi bytomianie? W okolicach Tarnowskich Gór, Będzinie i Sosnowcu, Tychach i Pyskowicach. Inna teoria mówi, że mieszkańcy mieli być przeniesieni do Nowego Bytomia, obecnej dzielnicy Rudy Śląskiej.

<b>Peron polski</b><br>To nie koniec szynowych ciekawostek. Stacja kolejowa w Bytomiu powstała w 1868 roku. Ale dopiero po I wojnie światowej zyskała na znaczeniu.</p> W Beuthen, niemieckim mieście tuż przy granicy z nowym tworem - Polską, trzeba było rozwiązać jakoś ruch pociągów. Kolejarze wpadli więc na następujący pomysł. Trzy perony obsługiwały pociągi niemieckie, a jeden tylko i wyłącznie polskie.

Grzegorz Celejewski

9 z 9

Peron polski
To nie koniec szynowych ciekawostek. Stacja kolejowa w Bytomiu powstała w 1868 roku. Ale dopiero po I wojnie światowej zyskała na znaczeniu.

W Beuthen, niemieckim mieście tuż przy granicy z nowym tworem - Polską, trzeba było rozwiązać jakoś ruch pociągów. Kolejarze wpadli więc na następujący pomysł. Trzy perony obsługiwały pociągi niemieckie, a jeden tylko i wyłącznie polskie.

Czytaj teraz

Komentarze

homo-homini-lupus 20.04.2016, 20:07

Klątwa papieży jest straszna. Byli Tatarzy, był Mansfeld, był Wallenstein, ale to bułka z masłem: na końcu przyszli Polacy i miasto wytwarzające 2% PKB powojennej Polski stało się dziurą w ziemi. To jest rekord świata w rujnacji, ale też nie byle jaki lud tego dokonał, lecz... Mesjasz Narodów.

już oceniałe(a)ś

Popularne

Tematy ważne dla Katowic

Warto przeczytać