Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi Sprawdź ofertę
    Szukaj
    Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
    wyborcza.pl Katowice

    Grzegorz Chudy: W moim oknie na Nikiszu czuję się jak w bajce

    Magazyn Katowice
    Tekst: Marta Odziomek, Zdjęcia: Grzegorz Celejewski
    katowice nikiszowiec
    Grzegorz Chudy, malarz, regionalista i muzyk, wybrał się z nami na spacer po Nikiszowcu, Giszowcu, Murckach i Kostuchnie, ulubionych miejscach Katowic
    Grzegorz Chudy, malarz, regionalista i muzyk w swojej pracowni w Nikiszowcu. </p> - W chwili kiedy tu dotarłem, zakochałem się w tym miejscu. Była to miłość od pierwszego wejrzenia! Od tej pory zabierałem na Nikiszowiec wszystkich moich znajomych. A w późniejszych latach także moją żonę, która pochodzi z Tczewa. Stwierdziła, że jeśli już zamieszka w Katowicach, to tylko wśród tych familoków z czerwonej cegły. Jej słowa okazały się prorocze - mieszkamy w Nikiszowcu - mówi artysta.
    Grzegorz Celejewski
    1 z 6

    Grzegorz Chudy, malarz, regionalista i muzyk w swojej pracowni w Nikiszowcu.

    - W chwili kiedy tu dotarłem, zakochałem się w tym miejscu. Była to miłość od pierwszego wejrzenia! Od tej pory zabierałem na Nikiszowiec wszystkich moich znajomych. A w późniejszych latach także moją żonę, która pochodzi z Tczewa. Stwierdziła, że jeśli już zamieszka w Katowicach, to tylko wśród tych familoków z czerwonej cegły. Jej słowa okazały się prorocze - mieszkamy w Nikiszowcu - mówi artysta.
    <b>Hałda w Kostuchnie </b></p> Kostuchna, dzielnica Katowic, to miejsce mojego urodzenia. Dziś jest zupełnie inna niż kiedyś. Mieszka tu o wiele więcej ludzi. A ja pamiętam z dzieciństwa, że wszyscyśmy się tu znali. Był słynny podział na dzieci z Górki i z Berszachtu, czyli z Bożych Darów. </p> Linię graniczną stanowiły tory kolejowe, a przynależność do danej grupy wyznaczało to, do której szkoły się chodziło - podstawówki nr 38 czy 29. Pojawiło się gimnazjum i teraz tego podziału nie ma. Ja byłem w ekipie z Górki. </p> Kiedy rano chodziliśmy na roraty, a spadł śnieg, to z tymi z Bożych Darów biliśmy się na śnieżki. Bywało, że dochodziło do poważniejszych rękoczynów. Ale jak do walki włączało się Podlesie, to wtedy jednoczyliśmy siły przeciwko chłopakom z innej dzielnicy. </p> Ważnym miejscem w Kostuchnie była i nadal jest hałda. Przez trzy lata - zanim przenieśliśmy się na Nikisz - mieszkałem z moją żoną w bloku z widokiem na nią. Darzę ją więc sentymentem, związanym z moim małżeństwem. Ale nie tylko. Mój dziadek był górnikiem na kopalni Murcki. Pochodzę bowiem - od strony mamy - z typowo tradycyjnej śląskiej rodziny, w której można znaleźć pradziadków w powstaniach, dziadka w Wehrmachcie i żołnierzy z armii Andersa. </p> Sama hałda to znakomity punkt widokowy. Najlepszy widok na całą dzielnicę był i jest właśnie z hałdy. Pejzaż ten łamie stereotypy o Górnym Śląsku - widać z niej, jak zielonym miejscem jest Śląsk. To właśnie ona służyła również Lechowi Majewskiemu za plener do filmu 'Młyn i krzyż'. Przy odpowiednim ustawieniu kamery hałda może udawać bezkresny step. I tak też wygląda w tym filmie. </p> A ślady relacji międzyludzkich tego dawnego Śląska, który miałem w Kostuchnie, odnajduję dziś w Nikiszowcu
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    2 z 6

    Hałda w Kostuchnie

    Kostuchna, dzielnica Katowic, to miejsce mojego urodzenia. Dziś jest zupełnie inna niż kiedyś. Mieszka tu o wiele więcej ludzi. A ja pamiętam z dzieciństwa, że wszyscyśmy się tu znali. Był słynny podział na dzieci z Górki i z Berszachtu, czyli z Bożych Darów.

    Linię graniczną stanowiły tory kolejowe, a przynależność do danej grupy wyznaczało to, do której szkoły się chodziło - podstawówki nr 38 czy 29. Pojawiło się gimnazjum i teraz tego podziału nie ma. Ja byłem w ekipie z Górki.

    Kiedy rano chodziliśmy na roraty, a spadł śnieg, to z tymi z Bożych Darów biliśmy się na śnieżki. Bywało, że dochodziło do poważniejszych rękoczynów. Ale jak do walki włączało się Podlesie, to wtedy jednoczyliśmy siły przeciwko chłopakom z innej dzielnicy.

    Ważnym miejscem w Kostuchnie była i nadal jest hałda. Przez trzy lata - zanim przenieśliśmy się na Nikisz - mieszkałem z moją żoną w bloku z widokiem na nią. Darzę ją więc sentymentem, związanym z moim małżeństwem. Ale nie tylko. Mój dziadek był górnikiem na kopalni Murcki. Pochodzę bowiem - od strony mamy - z typowo tradycyjnej śląskiej rodziny, w której można znaleźć pradziadków w powstaniach, dziadka w Wehrmachcie i żołnierzy z armii Andersa.

    Sama hałda to znakomity punkt widokowy. Najlepszy widok na całą dzielnicę był i jest właśnie z hałdy. Pejzaż ten łamie stereotypy o Górnym Śląsku - widać z niej, jak zielonym miejscem jest Śląsk. To właśnie ona służyła również Lechowi Majewskiemu za plener do filmu 'Młyn i krzyż'. Przy odpowiednim ustawieniu kamery hałda może udawać bezkresny step. I tak też wygląda w tym filmie.

    A ślady relacji międzyludzkich tego dawnego Śląska, który miałem w Kostuchnie, odnajduję dziś w Nikiszowcu
    <b>Buki w rezerwacie w Murckach </b></p> Ważnym aspektem mojego życia było harcerstwo. Przez dobrych parę lat byłem drużynowym 7. Katowickiej Drużyny Harcerskiej im. 2. Pułku Powstańców Śląskich. Tam zawiązałem mnóstwo fantastycznych przyjaźni i śmiało mogę powiedzieć, że harcerstwo mnie ukształtowało. </p> Wspólne ogniska, biwaki, wyjazdy z grupą - gdyby nie te doświadczenia, nie byłbym tym, kim jestem dzisiaj. I pewnie nie byłoby też zespołu Beltaine, w którym gram już od 15 lat. Zaczęło się od słuchania Clannadu i śpiewania pieśni żeglarskich i irlandzkich przy ognisku. </p> Dziś jeździmy po świecie i gramy. Byliśmy już m.in. na Borneo, w Meksyku, Kanadzie i USA. Pracujemy obecnie nad piątym studyjnym albumem. Może w przyszłym roku uda się go wydać. </p> W przeszłości 'Buki' to było ulubione miejsce szalonych gier terenowych i zbiórek nas, harcerzy. Każdy z nas wiedział, gdzie to jest. To urocza dolinka zaledwie kwadrans spaceru lasem od granicy Kostuchny i Murcek. Można się tu poczuć jak w dziczy, nie ma się wrażenia, że jest się w środku aglomeracji. </p> Od kilku lat przychodzę tu jesienią z żoną i córką Zosią i robimy sobie pamiątkowe zdjęcie. To będzie ciekawy eksperyment - zestawić wszystkie fotografie i porównać nas i otoczenie na przestrzeni 30 lat.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    3 z 6

    Buki w rezerwacie w Murckach

    Ważnym aspektem mojego życia było harcerstwo. Przez dobrych parę lat byłem drużynowym 7. Katowickiej Drużyny Harcerskiej im. 2. Pułku Powstańców Śląskich. Tam zawiązałem mnóstwo fantastycznych przyjaźni i śmiało mogę powiedzieć, że harcerstwo mnie ukształtowało.

    Wspólne ogniska, biwaki, wyjazdy z grupą - gdyby nie te doświadczenia, nie byłbym tym, kim jestem dzisiaj. I pewnie nie byłoby też zespołu Beltaine, w którym gram już od 15 lat. Zaczęło się od słuchania Clannadu i śpiewania pieśni żeglarskich i irlandzkich przy ognisku.

    Dziś jeździmy po świecie i gramy. Byliśmy już m.in. na Borneo, w Meksyku, Kanadzie i USA. Pracujemy obecnie nad piątym studyjnym albumem. Może w przyszłym roku uda się go wydać.

    W przeszłości 'Buki' to było ulubione miejsce szalonych gier terenowych i zbiórek nas, harcerzy. Każdy z nas wiedział, gdzie to jest. To urocza dolinka zaledwie kwadrans spaceru lasem od granicy Kostuchny i Murcek. Można się tu poczuć jak w dziczy, nie ma się wrażenia, że jest się w środku aglomeracji.

    Od kilku lat przychodzę tu jesienią z żoną i córką Zosią i robimy sobie pamiątkowe zdjęcie. To będzie ciekawy eksperyment - zestawić wszystkie fotografie i porównać nas i otoczenie na przestrzeni 30 lat.
    <b>Wieża ciśnień w Giszowcu i osiedle domów amerykańskich </b></p> Maluję od małego. Pierwsze pudełko akwareli otrzymałem od przyszywanej cioci Gabrieli Przyłudzkiej, nauczycielki plastyki. Zakochałem się w tych farbkach - dają możliwość wyczarowywania na papierze wspaniałych barw. Nigdy do końca nie wiem, jakie kolory mi wyjdą, jak zaczynam je ze sobą mieszać. To taki rodzaj artystycznej alchemii. </p> Sporo malowałem w szkole podstawowej i średniej. Na studiach trochę zarzuciłem to zainteresowanie na rzecz nauki, życia studenckiego i pierwszych koncertów z Beltaine. </p> Studiowałem filologię polską na Uniwersytecie Śląskim - najważniejsze więc stało się zgłębianie słów. I chociaż z językowego punktu widzenia teraz najbardziej związany jestem z kulturą Śląska, to pracę magisterską pod kierownictwem prof. Jana Malickiego pisałem z pamiętnikarstwa staropolskiego, a dokładniej różnych relacji z czasów powstania Chmielnickiego! </p> Po polonistyce wróciłem do malowania. Pracowałem - przez siedem lat - jako nauczyciel języka polskiego w Liceum nr 5 w Katowicach-Ochojcu i malowałem akwarele. Tym razem już nie hobbystycznie, a na poważnie. Pierwszą wystawę miałem w 2006 r., a więc trwa to już 10 lat. Pracę w szkole zakończyłem i teraz właściwie malarstwo to jest mój zawód, który pozwala się utrzymać. </p> Mam na swoim koncie ponad 1,3 tys. obrazów. Każdy z nich numeruję, więc wiem, ile już namalowałem! Przeważnie maluję Górny Śląsk, często Nikiszowiec. Czasem coś innego, bo muszę od tych pejzaży odpocząć i do nich zatęsknić. Teraz akurat pracuję nad akwarelami na temat Sycylii. Większość prac ma gdzieś w pejzażu - wyeksponowany albo specjalnie schowany - czerwony balonik. To taki rodzaj mojego artystycznego, alternatywnego 'podpisu', znaku rozpoznawczego. </p> Na wielu znajdują się też wszystkie wieże ciśnień zaprojektowane niegdyś przez braci Zillmannów: w Szopienicach, Giszowcu i Nikiszowcu. Zawsze fascynowały mnie te budynki - wyglądają jak z bajki. Dlatego je maluję. W moich wizjach w jednej mieszkają beboki, wokół innej jeżdżą chłopcy na kole, a obok jeszcze innej golfista próbuje trafić do dołka. Warto zaznaczyć, że ta w Giszowcu znajduje się obok zabytkowych willi wybudowanych w latach 30. XX w. dla urzędników amerykańsko-niemieckiej spółki Silesian-American Corporation. A nieopodal było też pole golfowe. Podobno jak dzieciaki z Giszowca odnalazły piłeczki, dostawały za nie od Amerykanów prawdziwe centy!
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    4 z 6

    Wieża ciśnień w Giszowcu i osiedle domów amerykańskich

    Maluję od małego. Pierwsze pudełko akwareli otrzymałem od przyszywanej cioci Gabrieli Przyłudzkiej, nauczycielki plastyki. Zakochałem się w tych farbkach - dają możliwość wyczarowywania na papierze wspaniałych barw. Nigdy do końca nie wiem, jakie kolory mi wyjdą, jak zaczynam je ze sobą mieszać. To taki rodzaj artystycznej alchemii.

    Sporo malowałem w szkole podstawowej i średniej. Na studiach trochę zarzuciłem to zainteresowanie na rzecz nauki, życia studenckiego i pierwszych koncertów z Beltaine.

    Studiowałem filologię polską na Uniwersytecie Śląskim - najważniejsze więc stało się zgłębianie słów. I chociaż z językowego punktu widzenia teraz najbardziej związany jestem z kulturą Śląska, to pracę magisterską pod kierownictwem prof. Jana Malickiego pisałem z pamiętnikarstwa staropolskiego, a dokładniej różnych relacji z czasów powstania Chmielnickiego!

    Po polonistyce wróciłem do malowania. Pracowałem - przez siedem lat - jako nauczyciel języka polskiego w Liceum nr 5 w Katowicach-Ochojcu i malowałem akwarele. Tym razem już nie hobbystycznie, a na poważnie. Pierwszą wystawę miałem w 2006 r., a więc trwa to już 10 lat. Pracę w szkole zakończyłem i teraz właściwie malarstwo to jest mój zawód, który pozwala się utrzymać.

    Mam na swoim koncie ponad 1,3 tys. obrazów. Każdy z nich numeruję, więc wiem, ile już namalowałem! Przeważnie maluję Górny Śląsk, często Nikiszowiec. Czasem coś innego, bo muszę od tych pejzaży odpocząć i do nich zatęsknić. Teraz akurat pracuję nad akwarelami na temat Sycylii. Większość prac ma gdzieś w pejzażu - wyeksponowany albo specjalnie schowany - czerwony balonik. To taki rodzaj mojego artystycznego, alternatywnego 'podpisu', znaku rozpoznawczego.

    Na wielu znajdują się też wszystkie wieże ciśnień zaprojektowane niegdyś przez braci Zillmannów: w Szopienicach, Giszowcu i Nikiszowcu. Zawsze fascynowały mnie te budynki - wyglądają jak z bajki. Dlatego je maluję. W moich wizjach w jednej mieszkają beboki, wokół innej jeżdżą chłopcy na kole, a obok jeszcze innej golfista próbuje trafić do dołka. Warto zaznaczyć, że ta w Giszowcu znajduje się obok zabytkowych willi wybudowanych w latach 30. XX w. dla urzędników amerykańsko-niemieckiej spółki Silesian-American Corporation. A nieopodal było też pole golfowe. Podobno jak dzieciaki z Giszowca odnalazły piłeczki, dostawały za nie od Amerykanów prawdziwe centy!
    <b>Gawlikówka w Giszowcu </b></p> Jakieś cztery lata temu dostałem propozycję od pani dyrektor Domu Kultury w Giszowcu Ilony Cirbus, aby przeprowadzić z dziećmi zajęcia ze śląskiej godki. Maluchy uczą się - według 11 tematów - tradycji, historii i słówek śląskich w formie zabawy, a także poznają Nikiszowiec. </p> Dzięki takiej aktywności przekazuję młodym niematerialne dziedzictwo Śląska. Zajęcia na początku odbywały się w Gawlikówce - Izbie Śląskiej w Giszowcu. Dziś w śląskich szkołach i przedszkolach oraz ostatnio w Muzeum Śląskim w Katowicach. </p> Godania po śląsku nauczyła mnie moja prababcia, której pokój wyglądał jak sprzed wojny (mieszkała razem z nami w domu na Kostuchnie). Stykło ino przelyźć bez dzwiyrza i już szło sie znojść we blank inkszym świecie. Babcia ubierała się po chłopsku. Jest jednym z najsilniejszych wspomnień z mojego dzieciństwa. </p> Byłem dwujęzyczny - mówiłem po polsku, ale i godołech. W dorosłym życiu nauka godania stała się jedną z moich aktywności zawodowych. Kto by przypuszczał! </p> Gawlikówka to też szczególne miejsce dla mnie jako malarza. Ewald Gawlik, który chciał ocalać od zapomnienia Giszowiec, jest jednym z moich mistrzów. Tam właśnie, w Gawlikówce, tworzył. I tam dziś można zobaczyć jego najlepsze prace.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    5 z 6

    Gawlikówka w Giszowcu

    Jakieś cztery lata temu dostałem propozycję od pani dyrektor Domu Kultury w Giszowcu Ilony Cirbus, aby przeprowadzić z dziećmi zajęcia ze śląskiej godki. Maluchy uczą się - według 11 tematów - tradycji, historii i słówek śląskich w formie zabawy, a także poznają Nikiszowiec.

    Dzięki takiej aktywności przekazuję młodym niematerialne dziedzictwo Śląska. Zajęcia na początku odbywały się w Gawlikówce - Izbie Śląskiej w Giszowcu. Dziś w śląskich szkołach i przedszkolach oraz ostatnio w Muzeum Śląskim w Katowicach.

    Godania po śląsku nauczyła mnie moja prababcia, której pokój wyglądał jak sprzed wojny (mieszkała razem z nami w domu na Kostuchnie). Stykło ino przelyźć bez dzwiyrza i już szło sie znojść we blank inkszym świecie. Babcia ubierała się po chłopsku. Jest jednym z najsilniejszych wspomnień z mojego dzieciństwa.

    Byłem dwujęzyczny - mówiłem po polsku, ale i godołech. W dorosłym życiu nauka godania stała się jedną z moich aktywności zawodowych. Kto by przypuszczał!

    Gawlikówka to też szczególne miejsce dla mnie jako malarza. Ewald Gawlik, który chciał ocalać od zapomnienia Giszowiec, jest jednym z moich mistrzów. Tam właśnie, w Gawlikówce, tworzył. I tam dziś można zobaczyć jego najlepsze prace.
    <b>Hydrant, czyli ślady przeszłości </b></p> Lubię odkrywać w moich rodzinnych stronach oraz podczas podróży po świecie ślady przeszłości. </p> W Nikiszowcu wciąż można znaleźć hak służący do świniobicia, nieczynny już hydrant oraz syrenę alarmową z instrukcją po niemiecku! Uwielbiam odnajdywać historię w szczegółach, drobnostkach. </p> Często mijamy coś niepozornego, jak chociażby starą pompę w Giszowcu, i nawet nie wiemy, że stanowi ona symbol minionych czasów - dawniej w giszowieckich domach nie było bieżącej wody, więc brało się ją z pomp na ulicy. </p> Piękne są dla mnie również wystające spod odpadającego tynku dawne nazwy sklepów i zakładów. </p> Zawsze miałem ciągoty do odkrywania przeszłości. Lubiłem zbierać stare albumy, zdjęcia, pocztówki. I opowieści o przeszłości innych ludzi, które zresztą często stają się dziś inspiracją do moich obrazów.
    GRZEGORZ CELEJEWSKI
    6 z 6

    Hydrant, czyli ślady przeszłości

    Lubię odkrywać w moich rodzinnych stronach oraz podczas podróży po świecie ślady przeszłości.

    W Nikiszowcu wciąż można znaleźć hak służący do świniobicia, nieczynny już hydrant oraz syrenę alarmową z instrukcją po niemiecku! Uwielbiam odnajdywać historię w szczegółach, drobnostkach.

    Często mijamy coś niepozornego, jak chociażby starą pompę w Giszowcu, i nawet nie wiemy, że stanowi ona symbol minionych czasów - dawniej w giszowieckich domach nie było bieżącej wody, więc brało się ją z pomp na ulicy.

    Piękne są dla mnie również wystające spod odpadającego tynku dawne nazwy sklepów i zakładów.

    Zawsze miałem ciągoty do odkrywania przeszłości. Lubiłem zbierać stare albumy, zdjęcia, pocztówki. I opowieści o przeszłości innych ludzi, które zresztą często stają się dziś inspiracją do moich obrazów.
    katowice nikiszowiec
    Czytaj teraz
    Więcej

      Popularne

      Komentarze
      Zaloguj się
      Chcesz dołączyć do dyskusji? Kup prenumeratę, by czytać artykuły i je komentować

      Wszystkie komentarze

      sortuj:
      od najnowszego od najstarszego od najpopularniejszego od najmniej popularnego
      I to ten co kocha architekturę i sztukę....hmm.
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz
      Czy dobrze widzę, że w zabytkowym Nikiszowcu ktoś sobie wstawił plastikowe okna?
      już oceniałe(a)ś
      0
      0
      Zgłoś
      Odpowiedz

      Tematy ważne dla Katowic

      Tematy
      Miejsca
      Ludzie

      Warto przeczytać

      Magazyn Kuchnia
      Magazyny
      Licytacje, przetargi
      wyborcza.pl
      Serwisy partnerskie

      Copyright © Wyborcza sp. z o.o.

      Właściciel niniejszego serwisu nie wyraża zgody na zwielokrotnianie ani inne korzystanie z utworów rozpowszechnionych w tym serwisie, w celu eksploracji tekstów i danych. Więcej informacji w zastrzeżeniu dot. eksploracji tekstów i danych.