Jesteśmy pełni obaw dotyczących tego, co nas czeka w kolejnych latach. Wciąż nie mamy środków z Unii Europejskiej, bez nich gminy nie będą mogły zrealizować wielu inwestycji.
Ten artykuł czytasz w ramach bezpłatnego limitu

Rok 2022 był z wielu powodów rokiem trudnym – rozpoczęła się wojna w Ukrainie, a duża część działań pomocowych spoczęła na samorządach. Pogorszyła się także kondycja finansowa samorządów na skutek wprowadzanych przez rząd zmian. Znaczne obniżenie dochodów własnych z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), podwyższenie płacy minimalnej, galopująca inflacja i ogromne podwyżki cen energii przełożyły się na możliwości inwestycyjne miast. Obecnie na 350 miast zrzeszonych w Związku Miast Polskich tylko trzy będą miały nadwyżkę operacyjną! W Tychach w latach 2018–2020 była ona na poziomie 70–100 mln zł, w tym roku ma ona wynieść 55 mln zł, natomiast na rok 2023 r. pierwszy raz w historii planowany jest deficyt operacyjny w kwocie 8 mln zł. Jest to sytuacja o tyle niepokojąca, że jakiekolwiek kolejne obniżenie dochodów własnych miasta może doprowadzić do braku możliwości uchwalenia budżetów w kolejnych latach bez drastycznych cięć w wydatkach bieżących. Dlatego jesteśmy pełni obaw dotyczących tego, co nas czeka w kolejnych latach. Wciąż nie mamy także środków z Unii Europejskiej, m.in. z Krajowego Planu Odbudowy, a bez tych środków gminy nie będą mogły zrealizować wielu inwestycji – w Tychach np. planowanej modernizacji kanalizacji deszczowej (54 mln zł), działań z zakresu adaptacji do zmian klimatu w tyskich parkach (45 mln zł). Kiedy środki trafią do samorządów – nie wiadomo.

Marginalizacja samorządów

Z coraz większym niepokojem obserwujemy także próbę marginalizacji samorządów. Jednocześnie samorządy otrzymują coraz więcej dodatkowych zadań, czasem zaskakujących, jak np. sprzedaż węgla mieszkańcom. Oczywiście, dzięki determinacji, współpracy i doświadczeniu urzędników radzimy sobie z nimi, ale nie wiemy, czego się jeszcze spodziewać. Państwo sobie nie radzi, więc ceduje zadania na samorządy. To celowe działanie. Jeśli nie dalibyśmy rady – mieszkańcy mieliby pretensje do wójta, burmistrza czy prezydenta, a nie do rządu. Na szczęście potrafimy radzić sobie w kryzysach, a w trudnych momentach się zjednoczyć, czego przekładem jest Ruch Samorządowy Tak dla Polski! Obecnie skupia on blisko 700 samorządowców z całego kraju, którzy są gotowi bronić samorządności. Chcemy być realną siłą, z którą rządzący będą się liczyć. Jak bardzo? To się okaże podczas jesiennych wyborów parlamentarnych. To będzie pierwszy ważny sprawdzian dla stowarzyszenia, które nie chce dyskutować np. o sojuszach Polski na arenie międzynarodowej, ale po prostu bronić samorządności. Chcemy rozmawiać o finansach samorządów i ich kondycji, być partnerem do rozmów, a nie ślepo wykonywać polecenia. To jest dla nas ważne, od tego zależy jakość życia w miastach i gminach, którymi zarządzamy. Mieszkańcy oczekują, by poziom życia był coraz wyższy. Robimy wszystko, by sprostać tym oczekiwaniom, ale w obecnej sytuacji staje się to coraz trudniejsze. Po tej dość smutnej refleksji dotyczącej tego, co nas czeka, chciałbym wskazać jednak kilka pozytywnych rzeczy.

Plany i życzenia

Zrealizowaliśmy większość planowanych inwestycji, wszystkie rozpoczęte projekty będą kontynuowane i nie grozi im zatrzymanie prac. Nasz budżet konstruowaliśmy w sposób przemyślany – stać nas na realizację tych ambitnych planów. Zresztą radni, niezależnie od opcji politycznej, jednogłośnie na grudniowej sesji rady miasta poparli ten budżet. Rok 2022 pokazał także jedność wśród mieszkańców, którzy bardzo aktywnie zaangażowali się w pomoc uciekającym przed wojną obywatelkom i obywatelom Ukrainy. Byłem dumny z tyszan i tyszanek, widząc podejmowane działania i wsparcie dla organizowanych akcji pomocowych. Jestem pewien, że w każdej kolejnej próbie, która przed nami, też sobie poradzimy. W nowym, 2023 roku życzę wszystkim przede wszystkim spokoju i choć odrobiny normalności. Po doświadczeniach ostatnich lat związanych z pandemią czy wojną w Ukrainie tego potrzebujemy najbardziej. Zapewniam także, że będziemy dalej pracować i działać na rzecz mieszkańców, by w kolejnym roku Tychy znów znalazły się wśród najszczęśliwszych miast w Polsce (w tym roku zajęły czwarte miejsce!).

Najważniejsze inwestycje w Tychach w 2023 roku

Przebudowa dwóch wiaduktów drogowych w ciągu drogi krajowej 44 – ul. Mikołowskiej w Tychach. Miasto otrzymało na realizację tego zadania 47,5 milionów złotych dofinansowania z Programu Inwestycji Strategicznych. Całkowita wartość zadania to niemal 65 mln zł. Wiadukty znajdują się na jednej z głównych arterii miasta, łączącej Tychy z Mikołowem i Gliwicami. Od dawna wymagały generalnego remontu. W ramach inwestycji m.in. stare obiekty zostaną wyburzone, przebudowane zostaną jezdnie oraz ciągi pieszo-rowerowe.

Tychy, remont DK44
Tychy, remont DK44  foto: materiały prasowe

Rozbudowa Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego przy al. Niepodległości. W połowie 2023 roku zakończą się prace związane z dobudową nowego skrzydła budynku o powierzchni ponad 1600 mkw. W nowej przestrzeni znajdą się m.in. gabinety lekarskie, sale do rehabilitacji, strefa relaksacyjna, gabinet hydroterapii, krioterapii, kuchnia treningowa, pracownie warsztatowe oraz pomieszczenia techniczne i gospodarcze. Dzięki nowemu ośrodkowi dorośli niepełnosprawni będą mieli zapewnioną opiekę, a ich rodzice wytchnienie w opiece nad swoimi dziećmi. Łączny koszt realizacji zadania finansowanego w całości ze środków własnych miasta wynosi ponad 12 mln zł.

Przebudowa Teatru Małego. Projekt zakłada termomodernizację budynku teatru wraz z przebudową jego wnętrza i zagospodarowaniem sąsiadującego terenu np. dla potrzeb organizowania kina plenerowego i spektakli teatralnych „pod chmurką". Realizacja inwestycji wpłynie nie tylko na poprawę warunków użytkowania budynku i podniesienie jego estetyki, ale przyczyni się również do zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska oraz ograniczenia kosztów bieżącego utrzymania obiektu. Koszt zadania to 23,4 miliona złotych (w tym 21 milionów złotych dofinansowania).

Teatr Mały w Tychach
Teatr Mały w Tychach  foto: materiały prasowe

Inwestycje w gospodarkę mieszkaniową. Trwają prace związane m.in. przebudową i rozbudową budynku byłej szkoły przy ul. Oświęcimskiej. Za ok. 9,5 miliona złotych (w tym 8 mln zł dofinansowania) powstaną tam 30 lokale mieszkalne o średniej pow. 59 m2. Planowany termin zakończenia zadania to maj przyszłego roku. W 2023 roku rozpocznie się także budowa budynku mieszkalno-usługowego przy ul. Spacerowej. Za ponad 10 milionów złotych wybudowane zostaną m.in.34 mieszkania. W ostatnich dniach miasto podpisało także umowę na zakup 2 budynków przy ul. Orzeszkowej. W tym miejscu także powstaną nowe mieszkania dla mieszkańców Tychów.

Budowa wodnego placu zabaw w Parku Jaworek. Na 400 metrach kwadratowych pojawi się ok. 20 wielobarwnych urządzeń do zabawy i rekreacji. To nie wszystko. Strefa rekreacyjna została rozszerzona o naturalny plac zabaw – z pewnością będzie to dodatkowa atrakcja dla najmłodszych. Zaprojektowano również natryski, przebieralnie, automatyczną toaletą publiczną. W pobliżu pojawią się stojaki dla rowerów, kosze na śmieci, a także nowe nasadzenia. Inwestycja ma kosztować około 7 mln złotych.

Koncepcja zmian w Parku Jaworek w Tychach
Koncepcja zmian w Parku Jaworek w Tychach  Robert Skitek RS+

Budowa połączenia pieszo-rowerowego Tychów z Kobiórem. 12 milionów złotych miasto przeznaczyło w budżecie w 2023 roku na budowę połączenia pieszo-rowerowego do Kobióra. Aktualnie opracowywany jest projekt. Realizację zadania planowana jest w latach 2023-2024.

Budowa przystani sportów wodnych przy Jeziorze Paprocańskim. Ponad 10 milionów złotych przeznaczonych zostanie na realizację II etapu budowy przystani sportów wodnych przy Jeziorze Paprocańskim czyli budowę budynku dla klubów żeglarskich z częścią szkoleniową i magazynową, a także pomostów, ścieżek pieszo-jezdnych i oświetlenia.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich.
Więcej
    Komentarze
    Zaloguj się
    Chcesz dołączyć do dyskusji? Zostań naszym prenumeratorem