Grób Pański to dekoracja urządzana w wielkopiątkowy wieczór, najczęściej w specjalnie do tego przeznaczonej kaplicy, do której po Liturgii Męki Pańskiej przenosi się Najświętszy Sakrament. Dekoracja kaplicy symbolizuje grób Pana Jezusa.
Zwyczaj budowania grobów pańskich jest reliktem średniowiecznych misteriów pasyjnych. Wiąże się również z wyprawami krzyżowymi. Kult Bożego Grobu w Ziemi Świętej propagowali w Europie szczególnie członkowie rycerskiego zakonu Bożogrobców.
Tradycja grobów pańskich nie przetrwała w Europie. Żywa jest teraz tylko w Polsce, Austrii i Bawarii.
Na przełomie XIX i XX wieku groby przypominały nieruchome dekoracje teatralne. Często były pięknie zdobione i urządzano przy nich kwesty, które były wydarzeniem wręcz towarzyskim. Prus w 'Lalce' opisuje jak Wokulski odwiedza grób pański, przy którym kwestowała panna Izabela, a który jej ciotka hrabina przyozdobiła darowanymi przez rzeczami. 'Grób w naszym kościele będzie cudowny. Mój poczciwy Wokulski daje fontannę, sztuczne ptaszki śpiewające, pozytywkę, która będzie grała same poważne kawałki, i mnóstwo dywanów. Hozer dostarcza kwiatów, a amatorowie urządzają koncert na organ, skrzypce, wiolonczelę i głosy. Jestem zachwycona...' - pisała wcześniej hrabina do panny Izabeli.
Po I Wojnie Światowej w Polsce pojawiły się przy grobach pańskich symbole narodowe i motywy związane z aktualnymi wydarzeniami, także politycznymi. Ten ostatni zwyczaj podtrzymano podczas okupacji hitlerowskiej i w latach PRL.
Na Śląsku rzadko spotyka się polityczne akcenty. Czasami tylko groby nawiązują do tematyki związanej z regionem, jak na przykład widoczny na powyższym zdjęciu grób w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach 'wbudowany' w kopalniany chodnik. A jak wyglądają Groby Pańskie w innych śląskich kościołach? Zobaczcie galerię.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze