W Stacji Biblioteka, powstałej na starym dworcu kolejowym w Chebziu, między 4 października a 8 listopada odbędzie się IX Kakauszale Fest Literacki.
Wrzesień to tradycyjnie czas ogłoszenia Konkursu na jednoaktówkę po śląsku. Zapraszamy do udziału w nim wszystkich, którzy chcieliby podzielić się z nami niedługą opowieścią w formie scenicznego dialogu i koniecznie w języku śląskim!
Dziynki Bogu dzisiej wszyscy majom komputry, biblyjotyki, "szportplace" (boiska) i "szporthale" (sale gimnastyczne). Ino jakoś niy poradza se "forsztelować" (wyobrazić), że piyńć milionow z nos niy mo w chałpie ani jedny ksionszki.
Downi to my sie radowali na feryje, a niyskorzi, jak trza było iś do "szule" (szkoły). W chałpie "cło" (nudziło) sie bez "kamratow" (przyjaciół) i żodyn nicego niy "nazgobiył" (napsocił). No i niy trza już było pomogać starce przi szkrobaniu kartofli ani starzikowi lotać po "cajtong" (gazyta), bo przeca "szkolorz" (uczeń) musioł łodrobiać zadanie.
Konferencja podsumowująca cztery lata pracy śląskich regionalistów na rzecz uznania śląskiego za język, a Ślązaków za mniejszość etniczną odbyła się w sobotę (2 września) w Ślonskij Ambasadzie w Nikiszowcu.
Niy ino u "pamponiow" (gospodarzy), ale tyż w miastach abo na "zidlongach" (osiedlach) fajruje sie dożynki.
Kej żech se wszysko poukłodała w gowie wyszło na to, że musiałabych kożdy tydziyń łazić na jakoś pońć, bo tyla mom intyncjow.
Młoda Ślązaczka pisze w walijskim Cardiff musical o uprzedzeniach, makkartyzmie i o niechęci Stanów Zjednoczonych lat 50. do migrantów z Europy Wschodniej.
U mie w doma na łodpustowy łobiod musiała być gyńś i dwojake kloski - biołe gumiklyjzy i corne z surowych kartofli. A do kawy swojski kołoc, kyjzykuchyn i makrony ze sztandu.
Terozki lody idzie dostać na kożdym kroku, nawet w zima. Pewnikym wszyske som dobre, ale i tak spominajom mi sie lody "Mewa", "Bambino", "Calypso" i "Pingwin", bo to som smaki naszy modości, kej my byli gryfni i zdrowi.
Babcia Hilda zawsze powtarzała wnuczkom: "fto cie kamiyniym, ty go chlebym". W Rybniku udowadniamy, że język śląski to nie skansen. Posługują się nim ludzie w każdym wieku i goście z zagranicy.
Jes porzykadło, że "na świyntego Izydora czynsto bywo chłodno pora". Prowda, niyroz nogle robiyło sie "kalt" (zimno). Ale po niym przimrozki sie końcyły.
- Jeśli "Hobita" przeczyta 10 proc. spośród tych, którzy kupią książkę, będę szczęśliwy. Ale kilka lat temu nie byłoby nawet tych 10 proc., bo nie ukazywały się książki po śląsku - rozmowa z Grzegorzem Kulikiem, tłumaczem "Hobbita" na język śląski.
PiS może się zgodzić na uznanie godki za język regionalny, traktując to jako ofertę dla śląskich wyborców. Trudno mi jednak sobie wyobrazić, by uznał Ślązaków za mniejszość etniczną.
- Śląsk ma bardzo szeroką reprezentację ugrupowań społeczno-politycznych. Reprezentacja śląska jest bardziej dojrzała - mówi prof. Małgorzata Myśliwiec, politolożka z Uniwersytetu Śląskiego.
Chcemy czuć się dobrze u siebie. Chcemy uznania naszego języka, chcemy uznania nas za mniejszość etniczną. Nie prosimy o to, my się tego domagamy!
Komunistow "mierziyło" (denerwowało), że wszyske świynta som kościelne, a 1 Moj i rewolucjo kożdy łobchodziył, ale z daleka. A że niy "poradziyli" (potrafili) tego "ściyrpieć" (znieść), toż tyn dziyń spod jym choćby z nieba.
"Hobit. Abo tam i nazod". Taki tytuł nosi tłumaczenie na język śląski popularnej książki J.R.R. Tolkiena "Hobbit, czyli tam i z powrotem". Autorem tłumaczenia jest Grzegorz Kulik, a książkę można zamawiać w wydawnictwie Silesia Progress.
Moja mamulka wierzyła, że gromnica jes jak światłoś wiekuisto kero pokazuje droga do nieba
W piątek (20 stycznia) zmarł Marek Plura, senator Koalicji Obywatelskiej z Katowic. Od lat starał się o uznanie śląskiej godki za język regionalny. Walczył o godność i poprawę jakości życia osób z niepełnosprawnościami. Sam również poruszał się na wózku.
Nazwy w Kauflandzie są i po polsku, i są po śląsku, ale normalnie i bez wygłupów. Nową kampanię dla sklepów przygotował Adrian Goretzki.
W zimowy piątkowy wieczór poznaliśmy w Katowicach laureatów 12. edycji konkursu na jednoaktówkę po śląsku. Grupa osób piszących specjalnie na konkurs co roku jak zwykle mocno się trzyma, choć nie brak też świeżej krwi.
Nastoła nowo moda i kaj ino jes jakiś plac, robiom w adwyńcie srogi torg, choćby romel ze "sztandami" (stoiskami), "luftbalonami" (balonami), karasolami, "ajsplacami" (lodowiskami) i chałpkami z "kyksow" (pierników).
Z adwyntskalyndra zrobiyła sie "ańfachowo" (pospolita) "szachtelka" (tyż "pucinka" - pudełko, bombonierka) z "konfektami" (czekoladkami).
Mumia, mistyfikacja, morderstwo. Świętochłowicki radca prawny o detektywistycznej smykałce, zamiłowaniu do lokalnych frykasów i zaradnych kobiet powraca w trzecim już kryminale retro autorstwa Moniki Kassner.
Niyroz godom, że wszysko już było, i zaś wyszło na moje.
Targi Książki w Katowicach odbędą się w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w terminie od 4 do 6 listopada. Ich charakterystycznym rysem jest to, że mają atrakcyjny śląski program, poruszający tematy związane z regionem, pisaniem po śląsku, kodyfikacją języka śląskiego i goszczą autorów piszących po śląsku.
Tylko do wtorku, 1 listopada można nadsyłać prace na konkurs na jednoaktówkę po śląsku. Czekamy na krótkie teksty dramatyczne ciekawie opisujące w języku śląskim naszą rzeczywistość.
Na "nasze" (łojcow, starzikow, babow i chopow) groby chodzymy durch - podloć, wyciepnońć stare i zaniyś nowe blumy, no i łopucować dynkmal, coby sie miechtoł.
Ino w berach i bojkach wszyscy se przajom, dugo żyjom i majom sie dobrze. Nom prziszło żyć w casach, kej wojna durch "klupie" (puka) do naszych dźwiyrzow, choć na razie bez "tankow" (czołgów) i "kanonow" (armat). Ale styknył zakryncony "kokotek" (kurek) z gazym, żeby zawalył nom sie cołki świat. A wongel, kerego my mieli "za tyla" (pod dostatkiem), hned bydymy łoglondać ino w kościele, kaj na łołtorzach stojom wydubane ś niego figurki świynty Barborki.
Tragediom ślonskich wojokow w niymieckym wojsku i niydolom jejich familjow mało fto sie za komuny przejmowoł. Ciyrpieć miały prawo ino echt Poloki.
Łostatnio biadałach, że niy idzie w chałpie forantować sztromu. Prowda, ale mogymy mieć na ibrich świycki.
"Frau Szmatloch! Jo nie chca słyszeć waszej godki" - napisał Michał Krajewski. "Jak zacnymy sie fantować miyndzy sobom, cyja gwara jes lepszo, wystawiymy i jom i siebie na pośmiywisko" - odpowiada Barbara Szmatloch
16 lipca piźnie sto lot jak w 1922 roku w Katowicach Ślonzoki i Poloki podpisali papiory, że kyns Wiyrchniego Ślonska bydzie już po wsze casy noleżoł do Polski.
Ludzie wajajom, że niy stykać jich latoś na "rajzowanie" (podróżowanie) - furganie "fligrami" (samolotami) i pływanie "szifami" (statkami). Skuli drogego byncinu i "sztromu" (prądu), niy ino na autok, ale nawet na "cug" (pociąg) tyż trza sie wykosztować. A urlop to terozki rzec świynto, bo noleży sie przeca "poasić" (pochwalić) zdjynciami w "batkach" (kąpielówkach) i "badykostimach" (strojach kąpielowych).
"Tajemnica Cecylii Broll" Rafała Ryszki to powieść historyczna o II wojnie światowej. Jej akcja dzieje się na Górnym Śląsku i wielu bohaterów książki posługuje się śląszczyzną. Wydana została w 2021 roku, a teraz planowane jest nagranie audiobooka.
Polska 2050 zapytała 500 mieszkańców woj. śląskiego, czy język śląski powinien zostać uznany "językiem regionalnym".
Chnet bydymy fajrować Dziyń Bajtlow. Przodzi niy było żodnego Dnia Dziecka, dopiyro za staryj Polski zacli łobchodzić na Ślonsku świynto dzieci, ale bylekej.
Srogi Tydziyń to cas rzykania, rychtowania chałpy i jodła na świynta.
Niyroz nom sie zdowo, że jes już na coś za niyskoro. Ale nigdy niy jes za niyskoro i idzie nawrocić sie na łostatni driker.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.