Bydymy se winszować zdrowio, dobry sztele, przonio łod Ponbocka, coby my niy musieli nic brać na borg i żeby ta wojna sie gibko skońcyła. I tego, coby wszyscy, jak nasze bajtle, zabijali ino szekuladowe hazoki.
Tak po prowdzie, to kożdy dziyń momy prima aprilis. Robiom nos za bozna i cyganiom wiela wlezie
Niyroz nom sie zdowo, że jes już na coś za niyskoro. Ale nigdy niy jes za niyskoro i idzie nawrocić sie na łostatni driker.
Downi "dlo przigody" (na wszelki wypadek) nojlepi było mieć skukane złocioki abo czimać piniondze w "szporkasie" (skarbonce). Była niom "krałza" (słoik) zakopano pod "stromym" (drzewem) w zegrodce.
Tyn byzuch borokow ze wschodu gibko sie niy skońcy i trza bydzie na to przibadać. Niy z musu, ale tak po ludzku.
Dzisiej w modzie som kreple z rołzom, ajerkoniakym, pudingym, szekuladom, szlagzanom i posute kokosflokami), mandlami, łorzechami, zitronatym abo libysperlajn. Tak my sie łozbestwiyli, bo niy ma dnia bez jakiś fajery.
Za staryj Polski w Katowicach było pełno "kafyjow" (kawiarni) i restauracjow, a w nich koncerty i dancingi. Łostomajte "gyszeftsmany" (przedsiębiorcy) i inksze bogoce mogli tańcować nawet na "dylowce" (podłodze) ze "zrzadła" (lustra).
Dopiyro my sie "sturali" (oprzytomnieli) po Godach z fajrowania i winszowania, a z "fachow" (półek) w konzomach straciyły sie "sznyjmany" (bałwany), "kety" (łańcuchy) i "glaskugle" (bombki). Ale już na jejich "placu" (miejscu) pokozały sie gyszynki na Dziyń Babci i Dziadka.
Na Wiliji krolym wiecerzy prawie w kożdy chałpie bydom fisze i harynki, bo szotow żodyn sie wtynczos niy chyci.
Wziynach trzecio "szpryca" (zastrzyk) szczypionki na kowida i durch żyja. Miałach ino leki "fiber" (gorączkę) i "buła" (obrzęk) na rynce. Beztoż mogłach fajrować Barborka i na Nikiszu, i w Piekarach.
Skisz zarazy niy bydzie fajrowania Barborki. Ale kajniykaj zagro bergkapela, a w kościołach kaj som ołtorze, figury i łobrozy patronki bergmonow łodprawiom msze.
Niy chca żodnego namowiać do pyndzynia bimbru, bo berbelucha szkodzi zdrowiu. Co inkszego swojske wino, kere robiyło sie downi prawie w kożdy chałpie. Nawet jak na stole stoły flaszki z markowom gorzołkom, wszyscy cichtowali, kej starzik prziniesom z pywnicy flaszka swojskego wina.
Jakżech se "forsztelowała" (wyobraziła), wiela plastikowych "habozi" (śmieci) trza bydzie po Wszyskich Świyntych wyciepnońć z kerchofow na hasiok, zrobiyło mi sie żol naszy mamulki-ziymi.
Tyn nowy "ornong" (porządek), kery nom łod łońskego roku łobiecowali, pocułach w swojym "bajtliku" (portmonetce). Za kożdym razym, jak ida do konzomu, to kupuja myni, a "bula" (płacę) wiyncy.
Zaniydugo, w dziyń świyntych Kosmy i Damiana, bydom fajrować farmaceuty, po naszymu japtykorze. Downi, tak jak terozki, byli łoni "wybildowani" (wykształceni), jednak ło niykerych mikszturach, co je sprzedowali, wolelibymy niy wiedzieć.
Łostatnio wszyscy "fajrowali" (świętowali) - Katowice swoj "gyburstag" (urodziny), KOD Kultury dymokracjo, a ci łod "dangi" (tęczy) rownoś i "zwolo" (swoboda). Ale i tak kożdy kukoł w niebo na kerym furgoł Zeppelin.
Kobiytom i dziołszkom godzi sie iś na pońć do Piekarski Paniynki. I pamiyntejcie, że niy może to być ino pokuta, to tyż uciecha. A krom deki, flaszki zeltru, paryzola łod słońca abo dyszcu, rożańca i klapsznitow, trza mieć tyż jakoś intyncjo.
Cyrki straciyły racjo bytu. Wszyskich naszych myńszych bracikow idzie se łobejrzeć w szpecjalnych zegrodkach, kaj som flyjgowane i niy muszom robić konsztikow, do kerych niy nawykły.
Ślonzok to niy Polok. A może nawet niy cowiek, bo idzie mu nazdać jak świni. No to jo jes bezpaństwowiec, jak moj tatulek po II wojnie, bo niy mioł volkslisty, a był przi Wehrmachcie. A godać cysto po polsku poradzymy jak żodyn, ino może już niy chcymy?
Skisz końca III powstania ślonskego sto lot tymu nawiedziył nos pon prezidynt. Zezwolył bajtlom łobleconym po ślonsku ściepnońć "larwy" (maski), łozdoł tabule pamiynci i łostawiył "kranc" (wieniec) przed dynkmalym, a na dugi "sztynder" (stojak) wciongli zaś ino polsko fana.
Spytałach sie poru myndrkow, pojakymu niy chcom sie zaszczypić. I prawie wszyscy mi łodpedzieli, że niy trza, bo przeca łoni nikaj niy łażom ino do konzomu, kościoła, dochtora, na pogrzyb i na klachy.
Zaraza, dziynki Bogu, szprycom i dowaniu pozor przisztopowała i mogymy spokojnie wylyź na luft, a zaniydugo "toplać" (moczyć) sie i "pultać" (chlapać) w stowach, rzykach i na basynach.
Jak przidzie do welowanio, to starziki, tak jak Ślonzoki, muszom dować pozor, coby jich reskiyrujoncy niy zahalali na śmierć.
Powyciongałach wszyske "klamory" (niepotrzebne rzeczy) z szranckow i szuflodkow, coby znolyź staro fotografjo, kero dioboł "chwostym" (łogonym) przikrył, i wpod mi w rynce moj pamiyntnik z casow, kej łaziyłach do powszechny szule.
Zaraza sie "ponkła" (cofnęła), ludzie zdrowiejom, zawiyrajom lazaryty i poleku mogymy wyłazić z chałpow. I "durch" (ciągle) trza dować pozor i na "pońci" (pielgrzymce) chopow do Piekarski Paniynki i kej pódymy na Boże Ciało. Bo w "ciźbie" (tłoku) wszysko może sie przitrefić.
Ludzie terozki fajrujom byleco. Ale my, dziynki Bogu, momy swoje fajery.
100 lot łod wybuchu III powstanio. Kożdy porzonny Ślonzok musi ło tym pamiyntać. Beztoż kukejcie i dowejcie pozor, co sie bydzie dzioć i co fto bydzie godoł, coby zaś jakiś paciulok nom niy nazdoł.
Tego, co sie terozki wyrobio w lazarytach, nigdy przodzi niy było. Połno w nich lacarusow i dlo nowych niy ma placu.
Kożdy chciołby we świynta se dychnońć i zaznać trocha spokoju. Ale nic z tego, bo "reskiyrujoncy" (rządzący) podciepli nom purtko (tyż zapartek i zbuk - zgniłe jajko) miyndzy "kroszonki" (pisanki).
Mogłoby sie zdować, co w Srogym Poście niy uchodzi tusto jodać, maszkycić, tańcować, a nawet sie "chichrać" (śmiać), ale żodyn by tego niy szczimoł. Beztoż wynokwiyli jedyn dziyń kej "idzie" (można) robić wszyskich "za bozna" (żartować, ośmieszać) i mieć z tego "uciecha" (radość) - prima aprilis.
Padajom, że jak łodwyknymy łod miynsa, to umrymy zdrowsi. Onkel August cołke życie jodoł ino świńske miynso bo mu smakowało. Dożył 90 rokow i do końca som se dowoł rada. A na gymbie niy mioł ani jedny falty.
Zaraza durch grasuje, choćbymy inkszych chorobskow niy mieli "za tyla" (pod dostatkiem). Noprzod szpryce ze szczypionkom mieli dostać ci we biołych "zopaskach" (fartuchach), starki i starziki.
Dlo Erwina Sówki baby bergmonow zawdy miały w sia coś ze świyntości. Tak jak Jego ślubno Irmgarda. Przeżyli do kupy 60 lot, a Erwin durch kukoł na nia jak na świynty łobroz. Tak przoć poradzom ino dobre i zocne ludzie.
Zaś momy haja ło ślonsko godka. Jedyn europoseł sie powożył godać we Brukseli po naszymu. I co sie stało? Europarlamynt wcale sie niy zynknył, żodyn sie niy chichroł ani niy łobraziył. Nojwyży niykerzi sie nerwowali, co niy poradzom tego spokopić.
Tak po prowdzie, to dugo by szło tymu starymu rokowi lewity cytać, że skisz zaraze kero przismycył, przekopyrtnył cołke nasze życie do gory szłapami.
Na Godne Świynta życa Wom zdrowio, cobyście mieli wele siebie ino zocnych i dobrych ludzi i żebyście poradziyli wszyskym przoć.
Niy mogymy wszyskego "pociepnońć" (porzucić) i durch łosprowiać ło zarazie, bo zaniym nos łona scopi, dostanymy "kopszelont" (cośik do gowy) i padnymy ze strachu.
Choć nikaj niy ma fajerow ani łodpustu, to mom "kopszelont" (zawrót głowy) i mi sie zdowo, że jeżech na jakymś "romlu" (odpustowym jarmarku), kaj idzie se "karnońć" (przejechać sie), abo na "gondli" (diabelskim młynie), abo "kecioku" (karuzeli łańcuchowej). A tu trza być "monter" (przytomny) i gibko rychtować "adwyntkrance" (wieńce adwentowe) i "adwyntskalyndry" (adwentowe kalendarze).
Lada dziyń wszysko pieron szczeli, bo reskiyrujoncy niy poradzom nic "szafnońć" (zrobić) doporzondku.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.